Verbum

Ві́ты (БРС). Рус. вито́й, ви́тый, ст.-слав. (по)витъ, серб.-харв. ви̏т, чэш. vitý, польск. wity. Да віць. Роднасн. літ. výtas, лат. vîts, ст.-інд. vītáḥ ’заблытаны, віты’ (Уленбек, 290; Траўтман, 346; Фасмер, 1, 322).

Га́сла ’паведамленне, сігнал’ (Сл. паўн.-зах.). Ст.-бел. га́сло (гл. Булыка, Запазыч.) ’дэвіз, лозунг, пароль’. Укр. га́сло, рус. (старое) га́сло. Запазычанне з польск. hasło. Фасмер, 1, 396; Булыка, Запазыч., 80; Брукнер, 168; Слаўскі, 1, 410.

Гімн ’гімн’ (БРС). Рус. гимн, укр. гімн. Магчыма, запазычанне праз польск. мову з лац. hymnus (< грэч.), грэч. ὕμνος. Гл. Фасмер, 1, 407; падрабязна Шанскі, 1, Г, 73. Параўн. ст.-бел. гимнъ ’тс’ (Булыка, Запазыч., 82).

Гіта́ра ’гітара’. Рус. гита́ра, укр. гіта́ра. Запазычанне з польск. gitara (або ням. Gitarre). Першакрыніцай з’яўляецца грэч. κιθάρα (здаецца, усх. паходжання). Гл. Фасмер, 1, 408; Шанскі, 1, Г, 83. Бел. дыял. форма гіта́р (Бяльк.) — вынік дэфармацыі.

Двая́кі ’дваякі’ (БРС). Рус. двоя́кий, укр. двоя́кий, чэш. dvojaký, серб.-харв. дво̏јак, балг. двоя́к. Прасл. утварэнне суфіксам ‑akъ ад лічэбніка *d(ъ)vojь < *dъva ’два’. Гл. Фасмер, 1, 489; Трубачоў, Эт. сл., 5, 190–191.

Дрэ́йфіць ’баяцца’ (БРС). Рус. дре́йфить ’тс’. Відавочна, узята з марскога жаргону. Параўн. рус. марское дре́йфить (дрейфова́ть) < гал. drijven ’адкланяцца ад курсу, дрэйфаваць’. Да дрейфова́ть, дрейф гл. Фасмер, 1, 537; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 189.

Ды́спут ’дыспут’ (БРС). З рус. ди́спут ’тс’ < польск. dysput ’спрэчка’ (< лац.). Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 133–134; параўн. таксама Фасмер, 1, 516. Вядомае ў дыялектах ды́спут ’спрэчка’ (Нас., Касп.) запазычана прама з польск. dysput.

Дэлега́цыя ’дэлегацыя’ (БРС), дэлега́т (БРС), ст.-бел. делегатъ (XVIII ст., Булыка, Запазыч.). Рус. делега́ция, делега́т, укр. делега́ція, делега́т. Запазычанне з польск. delegacja, delegat (< лац. delegatio, delegatus). Фасмер, 1, 496; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 59.

Дэ́ман ’дэман’ (БРС). Рус. де́мон, укр. де́мон. Кніжнае запазычанне са ст.-слав., ц.-слав. демонъ, дѣмонъ ’тс’ (а гэта з грэч. δαίμων ’злы дух, д’ябал’). Гл. Фасмер, 1, 498; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 67.

Жапе́нь ’кароткая палка’ (Бяльк.). Магчыма, утворана з суфіксам ‑ень (як лядзень ’ільдзіна’), аб якім гл. Сцяц., Бел. нар. сл., 152. Аб аснове гл. Фасмер (2, 61–62), аднак яе пашырэнне ў бел. мове фіксуецца абмежавана.