зборнік грэка-рымскага або візантыйскага права, выдадзены ў канцы 9 ст.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
юрыспрудэ́нцыя
(лац. iurisprudentia = веданне права)
1) сукупнасць навук аб праве, правазнаўства;
2) практычная дзейнасць юрыста.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Манаполька ’дзяржаўная крама (ў Расіі), у якой прадавалі гарэлку’ (ТСБМ, Яруш.). З рус.монополия ’дзяржаўны продаж гарэлкі’ (якое з новав.-ням.Monopolia < с.-лац.monopolium < ст.-грэч.μονοπώλιον ’індывідуальнае права на продаж’: μόνος ’адзін’ + πωλεῖν ’прадаваць’) пры дапамозе суфікса ‑к‑a, як ла́ўка. У рус., польск., чэш. мовах гэта лексема азначае ’дзяржаўная гарэлка’. Ст.-бел.монополия (XVI ст.) запазычана са ст.-польск.monopolija ’тс’.
приня́ть акти́вное уча́стие в чём-л. прыня́ць акты́ўны (чы́нны) удзе́л у чым-не́будзь.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
неўмяша́нне, ‑я, н.
Адмаўленне ад умяшання ў што‑н. Даволі палітыкі неўмяшання У п’янства і рознае ашуканства!Панчанка.// У міжнародных адносінах — адмаўленне ад умяшання ў справы іншых дзяржаў. Адносіны СССР з іншымі дзяржавамі будуюцца на аснове захавання прынцыпаў суверэннай роўнасці; узаемнага адмаўлення ад прымянення сілы або пагрозы сілай; непарушнасці граніц; тэрытарыяльнай цэласнасці дзяржаў; мірнага ўрэгулявання спрэчак; неўмяшання ва ўнутраныя справы; павагі правоў чалавека і асноўных свабод; раўнапраўя і права народаў распараджацца сваім лёсам; супрацоўніцтва паміж дзяржавамі; добрасумленнага выканання абавязацельстваў, якія вынікаюць з агульнапрызнаных прынцыпаў і норм міжнароднага права, з заключаных СССР міжнародных дагавораў.Канстытуцыя СССР.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
руль, ‑я, м.
1. Прыстасаванне для кіравання рухам судна, самалёта, аўтамабіля і пад. у зададзеным кірунку. Руль камбайна. Руль трактара. □ Дзядзя шафёр трымаецца за руль і глядзіць толькі наперад, у акно.Брыль.Назар заняў сваё ранейшае месца за рулём і ўпэўнена павёў машыну ўзнімаць новыя скібы.Паслядовіч.
2.перан.Кніжн. Пра органы кіравання, кіраўніцтва чаго‑н. Руль дзяржаўнага кіравання. □ О Беларусь мая, ён [Ленін] даў тваім сынам Дзяржаўны руль, братэрскай дружбы сілу, А мове, песням іх — узмах арліны крылаў.А. Александровіч.
•••
Лева рулягл. лева.
Права рулягл.права.
[Ад гал. roer.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ві́за, ‑ы, ж.
1. Урадавы штамп у пашпарце на права ўезду ў дадзеную дзяржаву, выезду з яе ці праезду па яе тэрыторыі.
2. Адзнака на дакуменце, якая сведчыць аб прад’яўленні яго службовай асобе з мэтай кантролю, рэгістрацыі і пад.
[Фр. visa.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Jágdschein
m -(e)s, -e пасве́дчанне на пра́ва палява́ння, паляўні́чы біле́т
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Verfügungsgewalt
f -, -en пра́ва распараджа́цца (über A – кім-н., чым-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
wáhlmündig
a той, хто дасягну́ў адпаве́днага ўзро́сту, каб мець пра́ва выбіра́ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)