Маршру́т ’шлях руху транспарту, намечаны загадзя’ (ТСБМ). З рус. маршру́т, якое з ням. Marschroute (Фасмер, 2, 576).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сыма́ць ’здымаць’ (Чуд.), сыймаць ’тс’ (Нас.). Параўн. рус. сыма́ть ’тс’ < съ + *jmati (Фасмер, 3, 817); гл. імаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Каламя́нка ’густая моцная льняная тканіна’ (БРС, ТСБМ, Гарэц.), ’палатняная блуза’ (Др.-Падб.). Наяўнасць слова толькі ў літаратурнай мове не дазваляе вызначыць крыніцу запазычання. Укр. каламайка (у Грынчэнкі), рус. коломенка і коломёнка, коломийка (Фасмер, 2, 294), аднак статус няясны. У рус. мове лічыцца запазычаннем праз ням. Kalamank, kalmank або гал. kal(a)mink ’гладкая льняная або пяньковая тканіна’, з с.-лац. camelāncium (Фасмер, 2, 294–259), дзе ням. словы з с.-лац. calamancum, якое шэрагам аўтараў тлумачыцца як утворанае на базе с.-грэч. καμηλάνκιον ’вопратка з вярблюджай воўны’, гл. Бернекер, 1, 471; Фасмер, 2, 164.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ба́кір: на‑ба́кір (Нас.), укр. наба́ки́р. Запазычанне з польск. nabakier ’тс’ (< ням., з мовы маракоў, параўн. Back у слове Backbord ’левы борт’ і kehr! павяртай!’). Гл. Бернекер, 39–40; Брукнер, 12; Карловіч, Wyr. obce, 25; Фасмер, 1, 146–147; Рыхардт, Poln., 32; Кюнэ, Poln., 43. Рус. набекре́нь, магчыма, не сюды (гл. Фасмер, 1, 147).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бача́жына ’азярцо сярод грудка’ (Яшкін). Можна параўнаць з рус. дыял. бача́га ’лужына’ (алан.), бочага (СРНГ), бача́г, бача́к вір, глыбокае месца ў рацэ, ручаі’ (ярасл.). Але паходжанне гэтай групы слоў няяснае (гл. Фасмер, 1, 138). Фасмер (1, 202), Шанскі (1, Б, 179) тлумачаць рус. форму боча́г(а) ад моча́г, мо́крый (гл.; там і літ-ра).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ба́рхатавы ’аксамітавы’ (Нас.). Утварэнне ад ба́рхат ’аксаміт’ (параўн. ст.-бел. бархат ’тс’, рус. ба́рхат, гл. Фасмер, 1, 129).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Басе́йн. Рус. бассе́йн, укр. басе́йн. Запазычанне з франц. bassin ’тс’. Фасмер, 1, 132; падрабязна Шанскі, 1, Б, 53.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Брухіта́ць ’таптаць’ (Сцяц.). Параўн. рус. бруха́ть ’біць, таптаць, пэцкаць’, этымалогія якога не вельмі ясная. Гл. Фасмер, 1, 221.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вако́рак ’шынка’ (Мат. Гом.). З рус. окорок ’тс’; магчыма, аднак, што гэта слова ўласнабеларускае; параўн. Фасмер, 3, 130.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́блік ’выгляд, аблічча’ (Яруш., КТС). Запазычанне з рус. о́блик, якое з об‑ і лик ’твар’ (Фасмер, 3, 103).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)