садзе́йнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каму-чаму.
Аказваць садзейнічанне, дапамагаць, спрыяць. Уся тэарэтычная і практычная дзейнасць Маркса і Энгельса садзейнічала палітычнаму і ідэйнаму развіццю гэтага класа [пралетарыяту]. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мана́рхія, -і, мн. -і, -хій, ж.
Форма дзяржаўнага кіравання, пры якой вярхоўная ўлада належыць адной асобе — манарху, а таксама дзяржава з такой формай кіравання.
○
Абсалютная манархія — дзяржава, у якой уся ўлада належыць толькі манарху.
Канстытуцыйная манархія — форма дзяржаўнага ладу, пры якім улада манарха абмежавана канстытуцыяй.
Саслоўная манархія — форма феадальнай дзяржавы, пры якой улада манарха спалучаецца з органамі саслоўнага прадстаўніцтва дваран, духавенства і гараджан.
|| прым. манархі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
запру́дзіцца, ‑дзіцца; зак.
Разм. Запоўніцца, перапоўніцца кім‑, чым‑н. (пра якую‑н. прастору). Вуліцы запрудзіліся людзьмі. □ Зноў паляцелі бомбы на фашысцкую тэхніку.., уся дарога запрудзілася падбітымі машынамі. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скаці́на, ‑ы, ж.
Разм.
1. зб. Чатырохногая сельскагаспадарчая жывёла. Пасвіць скаціну. □ Ужо дамоў пастух скаціну гнаў. А. Александровіч. Уся вёска ў пушчы, там і каровы, уся дробная скаціна, коні, адзежа і ўсё дабро... Нікановіч. / Адна такая жывёліна. Раман злёгку, з любасцю патрапаў па шыі коніка і прамовіў: Эх ты, конік, мой конік!.. Скаціна ты, скажу табе, неразумная! Колас.
2. Груб., лаянк. Пра грубага, бяздушнага, подлага чалавека. [Лабыш да Анатоля:] Эх ты, скаціна бязрогая... Козел.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паво́зка, ‑і, ДМ ‑зцы; Р мн. ‑зак; ж.
Просты колавы экіпаж без рысораў. Уся дарога была забіта аўтамашынамі, павозкамі, салдатамі. Мележ. Па мёрзлай дарозе тарахцелі тры павозкі. Федасеенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
павянча́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Уступіць у шлюб, адбыўшы абрад вянчання ў царкве. Уся сям’я і радня Марціна і яго маладой пастаялі на тым, каб павянчацца ў царкве. Пестрак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Ко́мпіца ’прывязь, з дапамогай якой прымацоўваецца біч да ручкі цэпа’ (ДАБМ). Лічыцца балтызмам. Параўн. літ. kampas ’вугал’ (версія Вяржбоўскага, якую падтрымлівае Лаўчутэ, Балтизмы, 54–55). Вельмі праблематычна. Але. калі ўлічыць значэнне бел. комбіца ’вяровачка, на якой трымаецца ў раўнавазе бязмен’ і літ. kurhpii ’выгінацца’, можналічыць, што комбіца, компіца названа так, бо дзякуючы ёй уся прылада выгінаецца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
stink2 [stɪŋk] v. (stank, stunk) infml
1. (of) смярдзе́ць
2. быць невыно́сна ке́пскім;
This book stinks. Гэта паршывая кніга.
♦
the whole business stinks to heaven уся́ гэ́та спра́ва па́хне дрэ́нным
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
widać
1. відаць;
stąd widać cała wieś — адгэтуль відаць уся вёска
2. відаць; напэўна; мабыць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
прапаце́ць сов.
1. пропоте́ть;
хво́ры ~це́ў — больно́й пропоте́л;
уся́ кашу́ля ~це́ла — вся руба́ха пропоте́ла;
2. перен., разг. (потрудиться нек-рое время) пропоте́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)