засла́ць², -сцялю́, -сце́леш, -сце́ле; -сцялі́; -сла́ны; зак., што.

1. Рассцілаючы што-н., пакрыць якую-н. паверхню.

З. стол абрусам.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пакрыць, завалачы сабой (пра што-н., што сцелецца).

Туман заслаў нізіну.

Слёзы заслалі вочы.

|| незак. засціла́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рассе́яцца (пра туман і г. д.) sich zerstréuen; sich verzíehen*, sich líchten, sich áuflösen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

mgławica

ж.

1. астр. туманнасць;

2. дымка; смуга, туман

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

zamglenie

н.

1. лёгкі туман, імгла;

2. перан. затуманьванне

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

◎ Няту́скны ’нябляклы, яркі’ (А. Салавей). Да туск ’туман, цемра’, параўн. чэш. netusk ’расходнік’, ням. Immergrün ’тс’ (’заўсёды зялёны’).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

клубі́цца, ‑біцца; незак.

Узнімацца, рухацца клубамі ​2. Дым клубіцца. □ Туман, нібы той дым па роўнядзі рачной клубіцца, коціцца. Сачанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аху́таць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.

1. Абгарнуць чым-н., захутаць.

А. ногі коўдрай.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Агарнуць, пакрыць чым-н.

Туман ахутаў лес.

|| незак. аху́тваць, -аю, -аеш, -ае.

|| звар. аху́тацца, -аюся, -аешся, -аецца; незак. аху́твацца, -аюся, -аешся, -аецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разрэ́дзіць, -рэ́джу, -рэ́дзіш, -рэ́дзіць; -рэ́джаны; зак., што.

1. Зрабіць радзейшым, не такім частым, аддзяліўшы прамежкамі адзін ад аднаго.

Р. буракі.

2. Зрабіць меней шчыльным, меней густым.

Сонца разрэдзіла туман.

3. Разбавіць, развесці якой-н. вадкасцю.

Р. раствор.

|| незак. разрэ́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. разрэ́джванне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Мара́ка ’дробны дождж’ (Ян.). Пад уплывам укр. мря́ка ’густы туман з імглой’. Параўн. таксама рус. паўн. мо́рок ’дождж’, моро́ка ’хмара’, ’туман’.

Марака́ ў выразе: марака́ бярэ ’траціць прытомнасць, млець’ (Лінгв. зб.), укр. моро́ки беру́ть ’тс’, рус. пск., смал. моро́ка ’пацямненне розуму’, кур. ’прывід’, паўн. ’міраж на моры’, варон. мороки ударяют в голову ’траціць прытомнасць’. Да марока 2.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Зёл ’туман, які напускаюць чараўнікі’, ’падман’ (Нас.). Можа, ад зелкі ’зелле, адурманьваючыя рэчывы’. Параўн. яшчэ рус. ярасл. зёл ’злы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)