ла́шчыцца, ‑шчуся, ‑шчышся, ‑шчыцца; незак., да каго і без дап.
З ласкаю гарнуцца да каго‑н.; старацца ласкай выклікаць ласку ў адказ. Сузан хадзіў на працу.. Дома быў негаваркі, агрызаўся нават на дзяцей, калі тыя спрабавалі лашчыцца да яго. Лынькоў. Лыска падскочыў да Грышкі, пачаў лашчыцца і лізаць яму рукі. Чарот. // Паддобрывацца да каго‑н., ласкаю, ліслівасцю старацца выклікаць прыхільнасць да сябе. [Андрэй:] — Людзі ашукваюць адзін другога за вочы, а ў вочы лашчацца адзін да другога, словы добрыя кажуць... Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ду́жацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак., з кім.
Разм. Схапіўшыся адзін з другім, старацца асіліць праціўніка; мерацца сілай. Ніхто з нас не браўся з Грышам дужацца — ён кожнага клаў на зямлю адным махам. Капыловіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
attempt2 [əˈtempt] v. спрабава́ць; намага́цца, стара́цца; сі́ліцца;
I will attempt to answer all your questions. Я паспрабую адказаць на ўсе вашы пытанні.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
клапаціцца, дбаць, старацца; рупіцца (разм.); хварэць (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
*Тшта ‘?’: wyłajaŭ ad tszci, ad wiery (ваўк., Федар. 4), побач з гэтым: zbeścić ad ćci, ad wiery (слонім., там жа). Відаць, да чэсць, параўн. сціць (гл.). Менш верагодная сувязь са ст.-бел. тщитися ‘старацца’, стараж.-рус. тъщати ‘прыцясняць, трывожыць, падганяць’, ст.-слав. тъштати ‘турбавацца, клапаціцца, старацца’ < прасл. *tъščati ‘прагнуць, тужыць’, звязаным з *tъska ‘сум, смутак’ (Фасмер, 4, 130; ESJSt, 17, 1007; ЕСУМ, 5, 690; Арол, 4, 124).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Латашы́цца іўеў. ’таптацца, аблюбоўваць месца’, швянч. ’старацца, клапаціцца’ (Сл. паўн.-зах.). Утворана ад *латоха, параўн. рус. уладз., варонеж., арл., лотоха ’клапатун, клапатуха’, ’мітуслівы, непаседа’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
endeavour2 [ɪnˈdevə] v. fml намага́цца, стара́цца; спрабава́ць, рабі́ць за́хады;
They are ende-avouring to protect trade union rights. Яны спрабуюць абараніць правы прафсаюзаў.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
рысава́цца, -су́юся, -су́ешся, -су́ецца; -су́йся; незак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Віднецца, паўставаць ва ўяўленні.
У далечыні рысуюцца абрысы гор.
Знаёмы вобраз рысаваўся ва ўяўленні (перан.).
2. Старацца паказаць сябе з выгаднага боку, выклікаць чым-н. інтарэс да сябе.
Р. перад людзьмі.
|| наз. рысо́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
broke1 [brəʊk] adj. infml даве́дзены да гале́чы;
go broke збядне́ць, згале́ць, разары́цца
♦
go for broke infml стара́цца з усі́х сіл; са ску́ры вылу́звацца
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
апраўда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак.
1. каго (што). Прызнаць невінаватым, вынесці апраўдальны прыгавор.
А. падсуднага.
2. што. Даказаць магчымасць чаго-н.
Старацца а. які-н. учынак.
3. што. Паказаць сябе дастойным чаго-н.
А. высокае званне.
А. давер калектыву.
4. што. Акупіць, кампенсаваць.
Расходы апраўдаюць сябе.
|| незак. апра́ўдваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. апраўда́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)