1. Пагаршэнне агульнага стану чаго‑н.; агульны распад, разлажэнне. Упадак вытворчасці пры капіталізме. Упадак буржуазнай культуры.// Моцнае аслабленне фізічных ці духоўных сіл. Упадак сіл. Упадак духу.
2.Абл. Страта. Няма статку без упадку.Прымаўка.
•••
Каб на вас упадак — каб вы падохлі, каб на вас паморак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
fragmentation
[,frægmenˈteɪʃən]1.
n.
1) распа́д на ча́сткі
2) разры́ў на аско́лкі (бо́мбы, грана́ты)
2.
adj.
аско́лачны (грана́та, бо́мба)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
гемаліты́чны
(ад гема- + гр. lysis = распад, растварэнне)
звязаны са з’явай гемолізу (напр. г-ыя атруты, г-ая хвароба нованароджаных).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
аўто́ліз
(ад аўта- + -ліз)
самарастварэнне, распад тканак жывёльнага або расліннага арганізма пад уздзеяннем ферментаў, якія змяшчаюцца ў гэтых жа тканках.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
карыярэ́ксіс
(ад карыя- + гр. reksis = разрыў)
распад клетачнага ядра на часткі; адзін з прамежкавых этапаў некрабіёзу, які папярэднічае гібелі клетак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
дысацыя́цыя
(лац. dissociatio = раз’яднанне)
1) распад малекул на састаўныя часткі (атамы, радыкалы, іоны);
2) парушэнне звязнасці псіхічных працэсаў (проціл.асацыяцыя 3).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Ро́зрух, ру͡озрух ’разруха, поўнае расстройства, развал у гаспадарцы’ (ТСБМ), ’разгром, беспарадак, клопаты’ (Гарэц., Мал., Байк. і Некр.). Укр.ро́зрух, ро́здрух ’бунт, смута, трывога, замяшанне, пярэпалах’, рус.разру́х ’распад, разбурэнне’, ’разрыў, канец згодзе, дружбе’, ’вайна’, польск.rozruch ’запуск (рухавіка)’, rozruchy ’хваляванні, беспарадкі’, чэш., славац.rozruch ’хваляванне, замяшанне, трывога’, славац. ’пярэпалах’. Аддзеяслоўнае (найпраўдападобней), праславянскае, ад асновы *rux утварэнне з суф. *‑ъ. Да раз‑/роз‑ (прасл.*orz‑ < і.-е.*ordh‑/*ardh‑ + s) і ру́хаць (гл.). Параўн. экспрэсіўнае рэ́зрух (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дысацыя́цыя
(лац. dissociatio = раз’яднанне, раздзяленне)
1) хім.распад малекул на некалькі больш простых элементаў (атамы, радыкалы, іоны);
2) псіх. парушэнне звязнасці псіхічных працэсаў (проціл.асацыяцыя 3).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
Áuflösung
f -, -en
1) развя́званне; разблы́тванне
2) растварэ́нне; раство́р
3) распа́д
4) адме́на, касава́нне
5) вырашэ́нне
6) тэатр. развя́зка
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
fission
[ˈfɪʃən]
n.
1) расшчапле́ньне n., падзе́л, распа́д на ча́сткі
2) Biol. размнажэ́ньне шля́хам дзяле́ньня кле́так
3) Phys., Chem. расшчапле́ньне а́тамнага ядра́ пры я́дзернай рэа́кцыі
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)