паруша́льнік, ‑а, м.
Той, хто парушае якія‑н. законы, звычаі, парадкі і пад. Парушальнік дысцыпліны. □ Ноччу ўзнімалася страляніна, і ўсе дарослыя людзі дапамагалі пагранічнікам вылоўліваць парушальнікаў. Дзенісевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
перабе́жчык, ‑а, м.
Той, хто перайшоў на бок праціўніка і добраахвотна здаўся ў палон. А праз вечары тры, позняй ноччу, у штаб палка патруль даставіў перабежчыка. Барашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
удале́ц, ‑льца, м.
Смелы, адважны, храбры чалавек. Многа зім і лет мінае. Днём і ноччу з той пары Удальца яна [дачка цара] чакае — Не імчыцца конь з гары. Зарыцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
брыз
(фр. brise)
вецер, які днём дзьме з воднай паверхні на сушу, а ноччу — з сушы на водную паверхню; на Беларусі адзначаецца на многіх азёрах і вадасховішчах.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
падрыўні́к, ‑а, м.
Спецыяліст па падрыўных работах. Звычайна падрыўнікі выходзілі на чыгунку невялічкімі групамі, чалавек пяць-шэсць. Кулакоўскі. Чуваць, Як пад зямлёй падрыўнікі Узрываюць ноччу вугальныя глыбы. Аўрамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
безабаро́нны, ‑ая, ‑ае.
Няздольны абараніць сябе, пастаяць за сябе, пазбаўлены абароны. І хлапчук нечакана адчуў сябе такім безабаронным, маленькім і кволым перад гэтай вялікай ноччу, гэтым лесам. Вышынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
зве́чара, прысл.
Вечарам, да надыходу ночы. Звечара .. [салдат] падганяў коней, быццам спяшаўся прыспець некуды да нейкага пэўнага часу. Лобан. — Варту пастаў, ціхую такую, непрыкметную — асабліва звечара ды ноччу. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уно́чы, прысл.
У начны час, ноччу. Нас паліла сонца ўдзень, Халадзіў уночы цень. Бядуля. Вітанне таму, хто ў суровыя годы Не ведаў спакою ні ўдзень, ані ўночы. Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
начны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які мае адносіны да ночы, уласцівы ёй. Даўно растаў у начным небе след апошняй ракеты, а людзі яшчэ і не думалі разыходзіцца. Гамолка.
2. Такі, які бывае ноччу. Праходжу моўчкі я начную плошчу, І ловяць сутарэнні гулкі крок. Панчанка. Павярнулася [Ларыса] і знікла за маліннікам у гушчыні цёмнага начнога саду. Мурашка. // Які адбываецца ноччу. Начны паход. Начная праца. □ Ішоў.. вялікі начны бой, біла артылерыя, гарэлі вёскі. Шамякін. // Які працуе, дзейнічае ноччу. Вінавата і разгублена спрабаваў апраўдвацца начны вартаўнік Уладзімір Вашэсцік: — Людцы добрыя, хіба ж за ўсімі дагледзіш?.. Шчарбатаў. Начным цягніком, як гэта часта бывала, Кузьма Гартун вяртаўся з дальніх калгасаў у МТС. Дуброўскі. // Які прызначаны для выкарыстання ноччу. Начная кашуля. □ [У бакавым пакойчыку] стаяў чыста прыбраны ложак, начны столік і два крэслы. Новікаў.
3. Такі, актыўнасць якога прыпадае на ноч (аб некаторых жывёлах, насякомых, раслінах). Начны матыль. Начная фіялка. □ Начная птушка абзывалася нясмела. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
БАРГУЗІ́Н,
мясцовы халодны ўсх. або паўн.-ўсх. вецер тыпу бара, які дзьме пераважна на сярэднюю ч. воз. Байкал з боку даліны р. Баргузін. Скорасць ветру звычайна меншая за 20 м/с, працягласць — менш як суткі, часцей бывае ноччу. Значнай сілы дасягае восенню.
т. 2, с. 305
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)