спрацава́ць, ‑цуе; зак.

Зрабіць патрэбнае дзеянне (пра машыну, механізм). Гадзіннікавы механізм спрацаваў дакладна. В. Вольскі. Спрацавала міна ці не — невядома. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

wiadomo

вядома;

ogólnie wiadomo — агульнавядома; усе ведаюць;

nie wiadomo — невядома

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

анані́м, ‑а, м.

1. Аўтар пісьма, запіскі або літаратурнага твора, які ўтойвае сваё імя.

2. Літаратурны твор без подпісу, невядома кім напісаны.

[Ад грэч. anōnymus — безыменны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дада́тнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць дадатнага. — І наша справа такім чынам набывае пэўны водгук. Вось у чым дадатнасць адозвы, невядома чыёю рукою напісанай. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Не́скуль ’аднекуль, невядома адкуль’ (ТС). Прыставачнае ўтварэнне (прасл. *пё‑) ад скуль ’адкуль’ (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

чаго́сьці ​1, прысл.

Невядома чаму, з якой прычыны. — Бачыш, які мой Іван... А Клім на яго чагосьці гневаецца... Кавалёў.

чаго́сьці ​2,

гл. штосьці ​1.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

не́чы, нечага, нечаму, нечы (нечага), нечым, аб нечым, м.; нечая, нечай, нечую, ж.; нечае, нечага, нечаму, нечае, нечым, аб нечым, н.; мн. нечыя, займ. неазначальны.

Які належыць невядома каму, невядома чый; чыйсьці. Зайшоўшы ў нечы двор, хлопец убачыў пажылую жанчыну. Федасеенка. З заводскага двара выязджала нечая запозненая машына, вахцёр правяраў у шафёра пропуск. Скрыган. — Качкі! Качкі! — пачуўся нечы ўсхваляваны голас. Скрыпка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пазасо́ўваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.

1. Засунуць, усунуць куды-н. усё, многае; зачыніць унутр чаго-н. усё, многае (разм.).

П. за пояс сякеры.

П. шуфляды ў стол.

2. Зачыніць на засаўку ўсё, многае (разм.).

П. дзверы.

3. Падзець невядома куды ўсё, многае.

Куды пазасоўвалі мае пальчаткі?

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

саро́ка, -і, ДМ -ро́цы, мн. -і, -ро́к, ж.

1. Птушка сямейства крумкачовых з доўгім хвастом і чорным з белым апярэннем.

2. перан. Пра балбатлівага, шумнага чалавека.

◊

Сарока на хвасце прынесла — пра навіну, весткі, атрыманая невядома адкуль (жарт., іран.).

|| прым. саро́чы, -ая, -ае і саро́чын, -а.

Сарочына гняздо.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Неўпрыця́м ’невядома, няўцям’ (Сцяшк., Варл.), неўпрыцямку ’не ў памяці’ (бешан., Нар. сл.). Гл. цяміць, параўн. неўцямкі ’тс’ (ТС).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)