кабельная лінія электраперадачы

т. 7, с. 386

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

лінія перамены даты

т. 9, с. 269

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Тэйсера-Торнквіста лінія

т. 16, с. 106

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АЎТАМАТЫ́ЧНАЯ ЛІ́НІЯ,

сукупнасць тэхнал. абсталявання, устаноўленага ў паслядоўнасці тэхнал. працэсу, злучанага аўтам. транспартам і аснашчанага аўтам. загрузачна-разгрузачнымі прыстасаваннямі і адной агульнай ці некалькімі ўзаемазвязанымі сістэмамі кіравання. Аўтаматычныя лініі выконваюць увесь працэс вырабу ці перапрацоўкі прадукту вытв-сці або яго часткі. Аўтаматычныя лініі — аснова комплекснай аўтаматызацыі вытворчасці, іх выкарыстанне скарачае вытв. цыкл, павышае прадукцыйнасць працы, зніжае сабекошт прадукцыі.

Аўтаматычныя лініі бываюць зблакіраванымі (работа тэхнал. абсталявання аб’яднана агульным цыклам) і незблакіраванымі, пераналаджвальнымі, аднапрадметнымі і шматпрадметнымі. Некалькі аўтаматычных ліній, аб’яднаных у адну сістэму, утвараюць аўтам. ўчасткі і цэхі. Аўтам. сістэмы кіравання аўтаматычнымі лініямі забяспечваюць выкананне пэўным агрэгатам ці механізмам асн. і дапаможных аперацый тэхнал. працэсу, а таксама ўзгодненае дзеянне розных участкаў лініі. На аўтаматычных лініях выкарыстоўваюцца сістэмы рэлейнага і лікавага праграмнага кіравання.

Аўтаматычныя лініі выкарыстоўваюцца пераважна ў машынабудаванні, у электра- і радыётэхн., хім. і харч. прам-сці. На Беларусі распрацоўка, праектаў аўтаматычных ліній пачалася ў Мінскім СКБ аўтам. ліній у 1956, першыя аўтаматычныя лініі выпушчаны ў 1959 Мінскім з-дам аўтам. ліній. Аўтаматычныя лініі выпускаюць таксама Баранавіцкі з-д аўтам. ліній і Мінскі станкабуд. з-д. Гл. таксама Гібкая аўтаматызаваная вытворчасць.

А.І.Качаргін.

т. 2, с. 116

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дыягана́ль

‘лінія’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз. мн.
Н. дыягана́ль дыягана́лі
Р. дыягана́лі дыягана́лей
Д. дыягана́лі дыягана́лям
В. дыягана́ль дыягана́лі
Т. дыягана́ллю дыягана́лямі
М. дыягана́лі дыягана́лях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ли́ния в разн. знач. лі́нія, -ніі ж.;

крива́я ли́ния крыва́я лі́нія;

пряма́я ли́ния прама́я лі́нія;

перпендикуля́рная ли́ния перпендыкуля́рная лі́нія;

паралле́льная ли́ния парале́льная лі́нія;

ли́ния разде́ла геогр. лі́нія падзе́лу;

ли́ния вы́стрела воен. лі́нія стрэ́лу;

ли́ния коло́нн воен. лі́нія кало́н;

ли́ния прице́ла лі́нія прыцэ́лу;

снегова́я ли́ния снегава́я лі́нія;

берегова́я ли́ния берагава́я лі́нія;

возду́шная ли́ния паве́траная лі́нія;

железнодоро́жная ли́ния чыгу́начная лі́нія;

трамва́йная ли́ния трамва́йная лі́нія;

по ли́нии (какой, чего) па лі́ніі (якой, чаго);

проводи́ть ли́нию перен. право́дзіць лі́нію;

ли́ния поведе́ния лі́нія паво́дзін;

по ли́нии наиме́ньшего сопротивле́ния па лі́ніі найме́ншага супраціўле́ння.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дырэктры́са

‘прамая лінія; пэўны напрамак’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. дырэктры́са дырэктры́сы
Р. дырэктры́сы дырэктры́с
Д. дырэктры́се дырэктры́сам
В. дырэктры́су дырэктры́сы
Т. дырэктры́сай
дырэктры́саю		 дырэктры́самі
М. дырэктры́се дырэктры́сах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ко́нтур, -у, мн. -ы, -аў, м.

Абрыс, лінія, якая ачэрчвае што-н.

К. лесу.

К. будынка.

|| прым. ко́нтурны, -ая, -ае.

○

Контурная карта — геаграфічная карта, на якую нанесены толькі абрысы вадаёмаў і сушы.

Контурная лінія — перарывістая лінія з кропак або кароткіх рысак.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раздзе́л

‘частка кнігі, газеты; лінія, якая раздзяляе што-н.’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. раздзе́л раздзе́лы
Р. раздзе́ла раздзе́лаў
Д. раздзе́лу раздзе́лам
В. раздзе́л раздзе́лы
Т. раздзе́лам раздзе́ламі
М. раздзе́ле раздзе́лах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

цеплатра́са, -ы, мн. -ы, -тра́с, ж.

Лінія, шлях цеплаправода.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)