бале́т, -а, М -ле́це, м.
1. Від сцэнічнага мастацтва, змест якога раскрываецца ў танцавальна-музычных вобразах.
Класічны б.
2. Тэатральнае прадстаўленне на пэўны сюжэт, змест якога даносіцца сродкамі танца, мімікі і музыкі, а таксама музычны твор, які ляжыць у аснове такога спектакля.
3. Калектыў артыстаў, якія выконваюць такое прадстаўленне.
|| прым. бале́тны, -ая, -ае.
Балетная школа.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перапле́сці, -ляту́, -ляце́ш, -ляце́; -ляцём, -лецяце́, -ляту́ць; -лёў, -ляла́, -ло́; -ляці́; -ле́цены; зак., што.
1. Сшыць лісты, уставіўшы і замацаваўшы ў вокладку.
П. кнігу.
2. Злучаючы, сплесці; перавіць.
Дрэвы пераплялі свае галіны.
П. вянок стужкай.
3. Заплесці нанава.
П. касу.
|| незак. пераплята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. пераплята́нне, -я, н.
|| наз. пераплёт, -у, М -ле́це, м. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дупле́т, ‑а, М ‑леце, м.
1. У більярднай гульні — удар шаром у другі шар, які, ударыўшыся аб борт і адскочыўшы ад яго, трапляе ў лузу.
2. Тое, што і дублет (у 2 знач.). Анісім доўга і пільна цэліўся і стрэліў дуплетам. Сачанка.
[Фр. doublet.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эпале́т, ‑а, М ‑леце, м.
У дарэвалюцыйнай рускай і некаторых іншаземных арміях — парадны афіцэрскі пагон, упрыгожаны махрамі, пазументамі і пад. [Юрага] быў апрануты ў сіні шынель з бліскучымі эпалетамі, на галаве ківер з султанам, шабля пры баку і звонкія шпоры на абцасах. С. Александровіч.
[Фр. épaulette ад épaule — плячо.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́лецець, -лечу, -леціш, -леціць; -леці; зак.
1. Летучы, накіравацца, адправіцца куды-н.
Птушка вылецела з гнязда.
Пасажыр вылецеў у Маскву.
Вылецела з галавы (перан.: знікла, забылася).
2. Летучы, з’явіцца адкуль-н.
Самалёты вылецелі з-за хмары.
3. перан. Аказацца звольненым, выключаным адкуль-н. (разм.).
В. са службы.
|| незак. вылята́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. вы́лет, -у, М -леце, м. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
туале́т, -а і -у, М -ле́це, мн. -ы, -аў, м.
1. -у. Адзенне, убранне.
Багаты т.
Дарожны т.
2. -у. Прывядзенне ў парадак, належны стан свайго выгляду (умыванне, прычэсванне і пад.).
Займацца туалетам.
3. -а. Столік з люстэркам, за якім прычэсваюцца, апранаюцца і пад.
4. -а. Прыбіральня (у 2 знач.).
|| прым. туале́тны, -ая, -ае (да 2—4 знач.).
Туалетнае мыла.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
бранзале́т, ‑а, М ‑леце, м.
Упрыгожанне ў выглядзе вялікага кольца з высакародных металаў, слановай косці і пад., якое носяць на руцэ вышэй кісці. Пятро Іванавіч націснуў кнопку, аддаў загад і праз некалькі хвілін у кабінет.., ззяючы завушніцамі, каралямі і бранзалетамі, увайшла высокая пышная бландзінка. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
катле́та, ‑ы, ДМ ‑леце, ж.
Страва з мяснога або рыбнага фаршу, запечанага ў форме прадаўгаватага піражка. Пячы катлеты. Мяса на катлеты. // Такая ж страва з агародніны або кашы. Бульбяныя катлеты. Маркоўныя катлеты. Рысавыя катлеты.
•••
Адбіўная катлета — рэберная костачка з мясам, адбітым і спечаным.
[Фр. côtelette.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
купле́т, ‑а, М ‑леце, м.
1. Асобная страфа верша або песні. Аўдыторыя сустракала кожны новы куплет.. песні стрыманым рогатам. Мікуліч.
2. толькі мн. (купле́ты, ‑аў). Сатырычная або гумарыстычная песенька на бытавую або палітычную тэму, звычайна з прыпевам, які паўтараецца. Бабіньскі выканаў куплеты Мефістофеля з «Фауста» Руно. «Звязда».
[Фр. couplet.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
біле́т, -а, М -ле́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Дакумент, які дае права карыстацца чым-н.
Б. у кіно.
Праязны б.
Запрашальны б.
2. Дакумент, які сведчыць аб прыналежнасці каго-н. да палітычнай або грамадскай арганізацыі.
Прафсаюзны б.
3. Лісток з пытаннямі да таго, хто трымае экзамен, іспыт.
Экзаменацыйны б.
◊
Белы білет — пасведчанне аб няздольнасці выконваць ваенную службу.
|| прым. біле́тны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)