Вапня́к ’горная парода, якая мае ў сабе вапну’ (БРС). Калька з рус. известняк (Крукоўскі, Уплыў, 119).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́бшчаства ’грамадства’; ’грамада, суполка’ (КТС), вобчыства ’грамада’ (Бяльк.). Запазычанне з рус. общество (Крукоўскі, Уплыў 21–22).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Лі́тнік ’адтуліна для падводу расплаўленага металу ў форму’ (ТСБМ). З рус. ли́тник ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 72).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мяшча́нка ’абывацелька’, мяшчанства ’абывацельшчына’ (ТСБМ). З рус. меща́нка, меща́нство ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 74). Гл. таксама мешчані́н.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Па́перць ’ганак перад уваходам у царкву’ (ТСБМ, Нас.). З рус. па́перть ’тс’ (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 74).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ваенна-паве́траны ’які мае адносіны да ваеннай авіяцыі’ (КТС). Калька з рус. военно‑воздушный (Крукоўскі, Уплыў, 132).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́дпуск ’адпачынак, часовае вызваленне ад службы, працы’ (БРС, КТС). Запазычанне з рус. отпуск ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 148).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вундэркі́нд (КТС). Запазычанне з ням. Wunderkind літаральна ’цудоўнае дзіця’, магчыма, праз пасрэдніцтва рускай мовы (Крукоўскі, Уплыў, 76).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мучы́цель ’той, хто мучыць’ (ТСБМ). З рус. мучитель ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 57). Параўн. ст.-слав. мѫчитель ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
абараня́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., каго-што.
1. Адбіваць напад, засцерагаць ад нападу, непрыязных або варожых дзеянняў. Маладыя калгаснікі пайшлі ў Чырвоную Армію са зброяй у руках абараняць сваю радзіму. Колас. // Адстойваць чые‑н. інтарэсы, правы, погляды. Паэт, які з самага дзяцінства зведаў нягоды і пакуты сялянскага жыцця, рашуча абараняў прынцып дэмакратызму ў паэзіі. Шкраба. // Быць заслонай ад шкоднага дзеяння чаго‑н. Іх [эўкаліптаў] магутныя сцены абараняюць сады ад вятроў, яны азаніруюць паветра. Самуйлёнак.
2. Выступаць на судзе ў якасці абаронцы. [Марыся:] — Хутка будзе суд, а пан Крукоўскі падкупіў адвакатаў, якія будуць абараняць Рыгора. Бажко.
3. На спецыяльным пасяджэнні дабівацца прызнання вартасці навуковай працы, дыпломнага праекта з мэтай атрымаць адпаведную кваліфікацыю. А калі Русаковіч абараняў дыплом, дык за яго хваляваўся не толькі Даніла Мікалаевіч, але і генерал. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)