Sero paras stabulum tauros jam fure trahente
Позна будаваць хлеў, калі злодзей ужо цягне валоў.
Поздно строить хлев, когда вор уже тянет волов.
Гл.: Sero est...
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
свя́та I ср. пра́здник м.; пра́зднество;
◊ бу́дзе і на на́шай ву́ліцы с. — погов. бу́дет и на на́шей у́лице пра́здник;
калі́ то́е с. бу́дзе — погов. ули́та е́дет, когда́-то бу́дет
свя́та II нареч. свя́то;
с. захо́ўваць па́мяць аб загі́нуўшых барацьбіта́х за свабо́ду — свя́то храни́ть па́мять о поги́бших борца́х за свобо́ду
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Aquas cineri infundere
Ліць ваду ў попел.
Лить воду в пепел.
бел. Пасля сваркі кулакамі не машуць. Капаць калодзезь, калі хата гарыць. На пажары харом не распісваюць. Не тады студню капаць, як смагу паталяць.
рус. После пожара да за водой/да по воду. После драки кулаками не машут. После дела за советом не ходят. После ужина горчица. Спустя лето да по малину. Когда зубов не стало, тогда и орехов поднесли.
фр. Rien ne sert qu’agiter les poings après la bataille (Не стоит махать кулаками после драки). C’est la moutarde après le dîner (После ужина ‒ горчица). Fermer l’écurie lorsque les chevaux n’y sont plus (Закрывать конюшню, когда там нет лошадей).
англ. It is too late to lock the stable-door when the horse has been stolen (Поздно запирать конюшню, когда коня украли).
нем. Rat nach der Tat kommt zu spät (Совет после дела ‒ слишком поздно).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
ракI зоол. рак, род. ра́ка м.;
◊
показа́ть, где ра́ки зиму́ют навучы́ць, дзе ўюны́ (ра́кі) зіму́юць; даць пе́рцу з імбе́рцам;
когда́ рак сви́стнет прост. калі́ рак сві́сне; як на дало́ні валасы́ парасту́ць;
сиде́ть как рак на мели́ сядзе́ць як рак на ме́лі;
кра́сный как рак чырво́ны як рак.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Nil juvat amisso claudere septa grege
Не дапаможа агароджа, калі прапаў статак.
Не поможет ограда, если пропало стадо.
бел. Пасля сваркі кулакамі не машуць. Позна калодзезь капаць, як хата гарыць.
рус. После драки кулаками не машут. Поздно щуке на сковороде вспоминать о воде.
фр. Fermer l’écurie quand les chevaux sont partis (Закрывать конюшню, когда лошади ушли).
англ. It is too late to lock the stable door when the horse has been stolen (Поздно запирать конюшню, когда коня украли).
нем. Begangene Tat leidet keinen Rat (Совершённое дело не терпит совета).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Humiles laborant, ubi potentes dissident
Простыя людзі пакутуюць, калі вяльможы паміж сабой б’юцца.
Простые люди страдают, когда вельможи между собой дерутся.
бел. Паны б’юцца, а ў мужыкоў чубы трашчаць.
рус. Паны дерутся, а у холопов чубы трещат.
фр. Quand il neige sur les montagnes, il fait bien froids dans les vallés (От снега, выпавшего в горах, в долинах холодно бывает).
англ. Kings go mad and the peoples suffer for it (Короли сходят с ума, а народы страдают).
нем. Wenn die Herren sich raufen, müssen die Bauern Haare lassen (Когда господа дерутся, холопы должны отпускать волосы).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Raro lupi lenti praebentur fercula denti
Калі на ваўка лянота нападае, рэдка што яму на зуб трапляе.
Когда на волка лень нападает, редко что ему на зуб попадает.
Гл.: Piger...
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
води́ться
1. в разн. знач. ве́сціся, вадзі́цца;
тут когда́-то води́лись у́тки тут калі́сьці вялі́ся (вадзі́ліся) ка́чкі;
у него́ води́лись де́ньги у яго́ вялі́ся (вадзі́ліся) гро́шы;
у них так во́дится у іх так вядзе́цца;
2. (иметь дело, дружить) разг. вадзі́цца;
3. страд. вадзі́цца; см. води́ть;
◊
как во́дится як прыня́та, як заве́дзена; як звыча́йна.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Pulchrum esi praestare cuncta, nil exigere
Цудоўна ўсё даваць і нічога не патрабаваць узамен.
Прекрасно всё давать и ничего не требовать взамен.
бел. Хто дае, той сам мае. Лепей людзям даць, чым самому прасіць.
рус. Лучше дать, нежели взять. Дай Бог подать, не дай Бог просить. Приведи Бог подать, не приведи Бог принять. Лучше подать через порог, чем стоять у порога.
фр. Il y a plus de bonheur à donner qu’à recevoir (Больше счастья, когда даёшь, чем когда получаешь). La main qui donne est au-dessus de celle, qui reçoit (Рука, которая даёт, выше той, которая получает/принимает).
англ. Give and take (Кто даёт, тот и получает).
нем. Geben ist seliger denn Nehmen (Давать ‒ душевнее, чем брать).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
сві́снуць сов. и однокр.
1. в разн. знач. сви́стнуть;
~нуў параво́з — сви́стнул парово́з;
над галаво́й ~нуў аско́лак — над голово́й сви́стнул оско́лок;
у мяне́ ~нулі гадзі́ннік — прост. у меня́ сви́стнули часы́;
с. па ву́ху — прост. сви́стнуть по́ уху;
2. (политься) хлестну́ть;
з ра́ны ~нула кроў — из ра́ны хлестну́ла кровь;
◊ калі́ рак ~не — когда́ рак сви́стнет;
~ні! — ду́дки!
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)