эспарцэ́т, ‑у, М ‑цэце, м.

Кармавая меданосная шматгадовая травяністая расліна сямейства бабовых. Калгас «Сцяг камунізма» пачаў вырошчваць бабовую культуру эспарцэт. «Беларусь».

[Фр. esparcette.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

за́пускі, ‑аў; адз. няма.

Уст. Тое, што і загавіны. «Гуляе Марыніч, запускі спраўляе, — сам сабе думае Пракоп, — у калгас наважыўся запісацца». Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

чацве́р, ‑вярга, м.

Чацвёрты (пасля нядзелі) дзень тыдня. У чацвер у калгас прыйшлі трактары. Асіпенка.

•••

Не цяпер, дык у чацвер гл. цяпер.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АБЫЛКАСЫ́МАВА Майрамкан

(н. 8.1.1936, калгас «Камсамол» Кемінскага р-на, Кыргызстан),

кіргізская паэтэса. Нар. паэтэса Кыргызстана (1980). Скончыла Кіргізскі жаночы пед. ін-т (1958). Аўтар зб-каў вершаў і паэм «Венера» (1962), «Гэтай вясною шмат кветак» (1965), «Веру ў сэрцы берагу» (1968), «Ты ведаеш мяне, Айчына» (1973), «Невычэрпная песня» (1977), «Рэха юнацтва» (1979) і інш.

т. 1, с. 54

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

абкасі́цца, ‑кашуся, ‑косішся, ‑косіцца; зак.

1. Разм. Закончыць касьбу. Да пачатку жніва калгас абкасіўся.

2. У працэсе работы набыць патрэбныя якасці (аб новай касе).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

многазяме́льны, ‑ая, ‑ае.

Які мае вялікую колькасць зямлі для вядзення сельскай гаспадаркі. Многазямельны калгас. // Які мае вялікую колькасць зямлі, прыгоднай для гаспадарчага выкарыстання. Многазямельная краіна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

складанаскаро́чаны, ‑ая, ‑ае.

У граматыцы — утвораны са скарочаных частак двух або некалькіх слоў, якія ўваходзяць у склад якіх‑н. назваў, напрыклад: калгас, рабкор і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

абмалаці́цца, ‑лоціцца; зак.

1. Зрабіцца, стаць абмалочаным; вымалаціцца. Сам сабою хлеб не пасеецца, не сажнецца, не абмалоціцца.

2. Разм. Усё змалаціць, кончыць малацьбу. Калгас своечасова абмалаціўся.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

надо́й, ‑ю, м.

Колькасць надоенага малака. Дзямід Сыч гэтым часам быў заняты праверкай надояў малака. Паслядовіч. Калгас імя Жданава выйшаў у лік перадавых па надоях малака. Шчарбатаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

бра́тка, ‑і, м.

Разм. Ласкальная форма звароту да мужчыны. [Пніцкі:] — Яшчэ, братка дарагі, я.. пішу, што ў калгас я падаўся адразу пасля таго, як ты мне напісаў. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)