Прыдворны чын у Рускай дзяржаве 15–17 стст., асоба, якая ведала пасцеллю цара, яго асабістай казной, майстэрняй, у якой шылі адзенне і бялізну цару, і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сто́льнік, ‑а, м.
У Рускай дзяржаве 13–17 стст. — прыдворны чын (пасада) рангам ніжэй баярскага. // Асоба, якая мела гэты чын (першапачаткова — прыдворны, які прыслужваў за княжацкім або царскім сталом).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
я́сельнічы, ‑ага, м.
Гіст. Прыдворны чын у рускай дзяржаве 15–17 стст. // Асоба, якая ўзначальвала Канюшневы прыказ з пачатку 17 ст., а таксама загадвала царскім псовым паляваннем. Загад ясельнічага.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
эмба́рга, нескл., н.
Забарона дзяржаўнай уладай увозу ці вывазу за мяжу чаго‑н. (тавараў, каштоўнасцей). Эмбарга на лес.// Затрыманне суднаў і грузаў, якія належаць іншай дзяржаве, у сувязі з палітычнымі ўскладненнямі.
[Ісп. embargo.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экстрады́цыя
(ад экс- + лац. traditio = перадача)
выдача замежнай дзяржаве асобы, якая ўчыніла злачынства.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
кантрыбу́цыя, ‑і, ж.
Грашовая сума, якая паводле мірнага дагавору выплачваецца дзяржаве-пераможцы пераможанай дзяржавай. Мір без анексій і кантрыбуцый.// Грашовыя або натуральныя паборы, якія збіраюцца чужаземным войскам з насельніцтва захопленай ім тэрыторыі.
[Лац. contributio.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канкубіна́т
(лац. concubinatus)
1) не аформлены юрыдычна шлюб у старажытнарымскай дзяржаве;
2) перан. пазашлюбнае сужыццё.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Іспата́каць ’зрасходваць, выдаткаваць’ (чэрв., Сл. паўн.-зах.); параўн. рус.поток у выразе поток и разграбление ’поўнае разарэнне, разбурэнне, знішчэнне’, першапачаткова — мера пакарання ў старажытнарускай феадальнай дзяржаве, якая заключалася ў выгнанні з адабрэннем маёмасці (ССРЛЯ), уст.поточить ’раскрасці, разграбіць’, ст.-рус.потокъ, поточениѥ ’выгнанне, ссылка, зняволенне’, поточити ’саслаць у зняволенне, выгнаць’. Прэфіксальнае ўтварэнне ад *točiti (гл. тачыць). Фасмер, 3, 345.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
congress
[ˈkɑ:ŋgres]
n.
1) кангрэ́с -у m. (заканада́ўчы во́рган у дзяржа́ве)
2) зьезд -у m., сустрэ́ча f., кангрэ́с -у m.
a writers’ congress — зьезд пісьме́ньнікаў
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
аўтакра́тыя
(гр. autokrateia)
форма кіравання, пры якой адной асобе належыць неабмежаваная ўлада ў дзяржаве; манархія, самадзяржаўе.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)