артэ́рыя

(гр. arteria)

1) крывяносны сасуд, які нясе кроў ад сэрца ва ўсе часткі цела (параўн. вена);

2) перан. важны шлях зносін (напр. водныя артэрыі).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

гідрафі́ты

(ад гідра- + -фіты)

водныя расліны, у якіх у вадзе знаходзіцца толькі ніжняя частка (напр. рыс, чарот азёрны); параўн. гідатафіты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

АКВАТО́РЫЯ

[ад аква... + (тэры)торыя],

участак прасторы мора, возера, ракі ў натуральных, штучных або ўмоўных межах; звычайна водная частка марскога порта — гавань. Акваторыя порта ўключае водныя падыходы, рэйд, унутр. гавань або басейны з прычальнымі збудаваннямі, дзе адбываецца разгрузка і пагрузка суднаў. Бываюць акваторыі гідрааэрадромаў, марскіх палігонаў.

т. 1, с. 189

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

вадаём м.

1. Wásserbehälter m -s, -;

вадаём для рыбагадо́ўлі Físchteich m -(e)s, -e;

2. мн.:

вадаёмы зборн. Gewässer pl;

уну́траныя вадаёмы (водныя багацці) Bínnengewässer pl

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

амфіфі́ты

(ад омфі- + фіты)

водныя, прымацаваныя да грунту вадаёма расліны, большасць лістоў і кветак якіх размешчана пад вадой (напр. рагоз, трыснёг, стрэлкаліст).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гідрафі́льны

(ад гідра- + гр. phileo = люблю);

г-ыя расліны — водныя расліны, прыстасаваныя да перакрыжаванага апылення пад вадой (напр. рагаліснік апушчаны, наяда гнуткая).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гомагалі́нны

(ад гома- + гр. halinos = салёны);

г-ыя арганізмы — водныя арганізмы, здольныя існаваць толькі ва ўмовах пэўнай салёнасці навакольнага асяроддзя (параўн. гетэрагалінны).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

працэду́ра

(фр. procédure, ад лац. procedere = рухацца наперад)

1) устаноўлены парадак дзеянняў для ажыццяўлення чаго-н. (напр. п. галасавання);

2) лячэбнае мерапрыемства, якое рэкамендуецца ўрачом (напр. водныя працэдуры).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ЗМА́ЗАЧНА-АХАЛАДЖА́ЛЬНЫЯ ВА́ДКАСЦІ,

шматкампанентныя сістэмы, якія выкарыстоўваюць пры апрацоўцы металаў рэзаннем або ціскам. Прызначаны для змазкі і ахаладжэння металаапрацоўчых інструментаў і дэталей, адначасова змяншаюць знос інструментаў, павышаюць дакладнасць апрацоўкі дэталей, засцерагаюць абсталяванне і дэталі ад карозіі, паляпшаюць санітарна-гігіенічныя ўмовы працы.

Паводле складу адрозніваюць вадкія сумесі нафтапрадуктаў (газа, нафтавае масла) з масларастваральнымі паверхнева-актыўнымі рэчывамі (ПАР) і інш. прысадкамі, водныя растворы электралітаў (соды, нітрату натрыю і інш.) у сумесі з арган. ПАР, эмульсолы (3—10%-ныя водныя эмульсіі індустр. масел з дабаўкамі ПАР і інш прысадак). Найб. пашыраны эмульсолы, якія выкарыстоўваюць пры ўсіх аперацыях апрацоўкі металаў, а таксама для абястлушчвання дэталей, пры тлушчаванні скуры, замасліванні шэрсці і інш.

Л.М.Скрыпнічэнка.

т. 7, с. 94

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БІЁНТ

[ад грэч. bion (biontos) які жыве],

асобны арганізм або (зрэдку) мінім. экалагічная сістэма, якія ў ходзе эвалюцыі прыстасаваліся да пражывання ў пэўным асяроддзі — біятопе. Тэрмін звычайна ўжываюць пры вызначэнні арганізмаў пэўнага асяроддзя, напр. аэрабіёнты (арганізмы наземныя і паветра), гідрабіёнты (водныя арганізмы), геабіёнты (глебавыя арганізмы) і інш.

т. 3, с. 148

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)