deduce

[dɪˈdu:s]

v.

1) выво́дзіць (з агу́льнага пра́віла); дахо́дзіць, даду́мвацца, рабіць высно́ву

2) прасо́чваць (пахо́джаньне або́ пача́ткі)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

абнаро́даваць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., што.

Абвясціць, апублікаваць для ўсе агульнага азнаямлення. Абнародаваць дэкрэт. □ [Гарбачыо:] А што калі б вы.. знайшлі ў сваіх архівах вось такі пергамент І абнародаваць маглі па ўласнай волі... Клімковіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шля́хам, прыназ. з Р.

З дапамогай, пры дапамозе. З’езд [Саветаў] абавязаў Паркамзем узмацніць падрыхтоўку кадраў для сельскай гаспадаркі шляхам арганізацыі курсаў. «Весці». Некалькі назоўнікаў агульнага роду ўтворана шляхам словаскладання: кніганоша, лежабока, пустамеля, самавучка. Граматыка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пакале́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Сваякі адной ступені роднасці ў адносінах да агульнага продка.

З пакалення ў п. перадаецца што-н. (у спадчыну дзецям ад бацькі, малодшым ад старэйшых).

2. Людзі блізкага ўзросту, якія жывуць у адзін час.

Сучаснае маладое п.

3. Група людзей, блізкіх па ўзросце, аб’яднаных агульнай дзейнасцю.

П. музыкантаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

антанамазі́я

(гр. antonomasia)

від метаніміі, замена агульнага слова ўласным іменем і наадварот (напр. «заіл» замест «злосны крытык»).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

монафілі́я

(ад мона- + гр. phylon = род, племя)

паходжанне пэўнай групы арганізмаў ад аднаго агульнага продка (параўн. поліфілія).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фра́трыя

(гр. phratria)

падраздзяленне племені, якое з’яўлялася ў старажытных грэкаў сукупнасцю некалькіх родаў, што мелі агульнага родапачынальніка.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Induktión

f -, -en

1) інду́кцыя, вы́вад ад асо́бнага да агу́льнага

2) фіз. інду́кцыя

gégenseitige ~ — узаемаінду́кцыя

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

узыхо́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; незак.

1. Незак. да узысці.

2. Весці свой пачатак, паходжанне ад чаго‑н. Сучасны беларускі алфавіт агульнага паходжання з рускім і ўкраінскім. Усе яны ўзыходзяць да стараславянскай азбукі — «кірыліцы». Юргелевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

◎ Ку́ндля ’дурань, балван’, параўн. літ. kundulis ’хто захутаны’ (Сл. паўн.-зах., 2, 571). Насуперак аўтарам слоўніка бел. і літ. словы не маюць нічога агульнага. Бел. кундля < польск. kundel ’дварняк, дурань, балван’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)