васілько́вы, ‑ая, ‑ае.

Сіні, колеру васілька. Васільковая аблямоўка. □ Ідучы заспявалі пра жыта, васільковыя, сінія вочы, што ніколі не будуць забыты, ані ў песні, ні сэрцам дзявочым... Дубоўка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

велікаму́чанік, ‑а, м.

Назва, якую праваслаўная царква прысвойвала тым паслядоўнікам хрысціянства, якія, паводле паданняў, перанеслі самыя цяжкія мукі за веру. // Уст. Пра чалавека, які многа пакутуе, мучыцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ахры́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. ахрып, ‑ла; зак.

Стаць хрыплым (пра голас). Хай скамянею я, Хай лепш замоўкнуць струны, Калі пявучы рытм Ахрыпне ў грудзях зноў. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

безвыхо́дны, ‑ая, ‑ае.

Пра становішча, з якога няма выхаду. Вася Крайко ў безвыходным становішчы застаўся ў лесе, акружаны фашыстамі. Дзюбайла. // Вельмі цяжкі, безнадзейны. Безвыходныя думкі. Безвыходная журба.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ві́дана,

У выразе: дзе (гэта) віданапра што‑н. незвычайнае, якое выклікае здзіўленне або абурэнне. [Пракоп:] — Дзе гэта было відана, каб бядняцкі сын стаў гэтакім відным чалавекам. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

выкапнёвы, ‑ая, ‑ае.

1. Здабыты з нетраў зямлі. Выкапнёвая сыравіна.

2. Які існаваў у далёкія геалагічныя эпохі і захаваўся ў пластах зямлі (пра жывёл, расліны). Выкапнёвы мамант.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́ламаць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; зак., што.

1. Адламаўшы, аддзяліць. Выламаць палку, штыкеціну.

2. Зламаўшы, выбіць, высадзіць. Выламаць дзверы.

•••

Выламаць з каленапра немагчымасць дастаць, знайсці што‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адплю́шчыць, ‑плюшчу, ‑плюшчыш, ‑плюшчыць; зак., што.

Адкрыць, расплюшчыць (пра вочы). Калі.. [Завішнюк] адплюшчыў вочы, убачыў, як над лесам, над самымі Мсціжамі, там, куды вяла шаша, гарыць зараза. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адстаўні́к, ‑а, м.

Той, хто знаходзіцца ў адстаўцы (цяпер звычайна пра ваенных). [Максім Сілыч] — адстаўнік-пенсіянер, жонка таксама нідзе не працуе, так што на ўсё лета прыехалі зноў. Марціновіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адгарну́цца, ‑горнецца; зак.

Павярнуцца з аднаго боку на другі (пра лісты ў кнізе). / у перан. ужыв. Адгарнулася новая старонка ў шматвяковай гісторыі Полацка — старонка будаўніцтва камунізма. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)