Verbum

падня́ць, -дыму́, -ды́меш, -ды́ме і падніму́, падні́меш, падні́ме; -ня́ў -няла́, -ло́; падымі́ і паднімі́; -ня́ты; зак.

1. каго-што. Нагнуўшыся, узяць (з зямлі, падлогі).

П. аловак.

2. каго-што. Узяць, маючы дастаткова сілы, каб утрымаць у руках.

П. камень.

3. каго-што. Перамясціць наверх, надаць чаму-н. вышэйшае становішча.

П. на ліфце.

П. якар (выцягнуць з вады перад адплыццём). П. заслону сцэны.

П. галаву (таксама перан.: стаць бадзёрым, смелым).

4. каго-што. Дапамагчы або прымусіць устаць; зноў надаць каму-, чаму-н. стаячае становішча.

П. з пасцелі каго-н. (разбудзіць). Сабака падняў зайца (успудзіў). П. павалены плот.

5. каго (што). Прымусіць крануцца з месца з якой-н. мэтай, прымусіць узяцца за што-н.

П. салдат у атаку.

6. перан., каго (што). Натхняючы, схіліць да якога-н. актыўнага дзеяння.

П. народ на барацьбу.

7. што. Зрабіць вышэйшым, узвысіць.

П. падмурак.

П. узровень вады.

8. перан., што. Павялічыць, павысіць.

П. ураджай.

П. цану.

9. перан. Зрабіць больш актыўным, прыўзнятым, палепшыць.

П. дух.

П. цікавасць да чаго-н.

10. што. Наладжваючы, палепшыць, развіць.

П. гаспадарку.

11. што. Зрабіць, пачаць дзеянне, названае назоўнікам.

П. бунт (узбунтавацца). П. смех.

П. трывогу.

П. пытанне.

12. што. Тое, што і узараць (спец.).

П. цаліну.

|| незак. падыма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і падніма́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. падня́цце, -я, н. (да 1—3, 6—9 і 10 знач.), падніма́нне, -я, н. (да 1—4, 7—9 і 12 знач.) і пад’ём, -у, м. (да 2, 3, 7 і 12 знач.).

|| прым. пад’ёмны, -ая, -ае (да 2, 3 і 7 знач.).

падо́бнасць, -і, ж.

Тое, што і падабенства (у 1 і 3 знач.).

П. двух трохвугольнікаў.

падо́бны, -ая, -ае.

1. Які мае падабенства з кім-, чым-н., нагадвае каго-, што-н.

Падобныя з твару.

2. Такі, як гэты (пра які ідзе гаворка).

Другі п. выпадак здарыўся ў іншым месцы.

3. У геаметрыі: тоесны па форме, але розны па велічыні.

Падобныя трохвугольнікі.

○

І падобнае (скарочана на пісьме «і пад.») — ужыв. ў канцы пералічэння тоесных прадметаў, з’яў і інш.

падо́л, -а, мн. -ы, -аў, м.

Ніжні край сукенкі, спадніцы.

Трымаецца за чый-н. п. (пра дзіця; таксама перан.: пра бездапаможныя, нерашучыя паводзіны каго-н.).

падо́нкі, -аў, адз. падо́нак, -нка, м.

1. Рэшткі вадкасці на дне разам з асадкам.

Выліць п. з балеі.

2. перан. Дэкласаваныя, разбэшчаныя, злачынныя элементы грамадства (пагард.).

падо́ўгу, прысл.

На працягу доўгага часу.

П. не бываць у роднай вёсцы.

падо́ўжаны, -ая, -ае.

1. Які мае даўгаватую форму.

Малочнае возера мае падоўжаную форму.

2. Больш працяглы, доўгі. У граматыцы: вымаўлены працягла.

Падоўжаныя зычныя гукі.

падо́ўжны, -ая, -ае.

Размешчаны па даўжыні чаго-н.; проціл. папярочны.

П. разрэз.

Падоўжная сцяна.

падо́ўжыцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ыцца; зак.

Стаць даўжэйшым.

Цень падоўжыўся.

Ночы падоўжыліся.

|| незак. падаўжа́цца, -а́ецца.

|| наз. падаўжэ́нне, -я, н.

падо́ўжыць, -жу, -жыш, -жыць; -жаны; зак., што.

Зрабіць даўжэйшым.

П. вуду.

П. рэйс.

|| незак. падаўжа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. падаўжэ́нне, -я, н.