reproduce

[,ri:prəˈdu:s]

v.t.

1) перадава́ць

A radio reproduces sounds — Ра́дыё перадае́ гу́кі

2) рабі́ць рэпраду́кцыю (карці́ны)

3) пладзі́ць; размнажа́цца

Many plants reproduce by seeds — Шмат які́я расьлі́ны размнажа́юцца праз насе́ньне

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

Бы́стры (БРС, Бяльк., Сцяшк. МГ). Рус. бы́стрый, укр. би́стрий, польск. bystry, чэш. bystrý, ст.-слав. быстръ і г. д. Прасл. *bystrъ ’хуткі, быстры, ясны, бадзёры і да т. п.’ Этымалогія слова няясная, ёсць шмат версій. Хутчэй за ўсё слав. *bystrъ звязана з герм. словамі: ст.-ісл. bysia ’імкліва выцякаць’, швед. busa ’кідацца ўперад’, фрыз. bûsen ’бушаваць, шумець’, būsterig ’бурны і г. д.’ Агляд гл. у Фасмера, 1, 259–260.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Дапля́гішмат, многа’ (Сцяшк.). Мусіць, запазычанне з польск. do plagi ’тс’ (гл. пля́ґа) або можа быць самастойным утварэннем на беларускай глебе ад запазычанага з польск. мовы слова пля́га (пля́ґа). Лексемы такога тыпу вельмі лёгка запазычаюцца з адной мовы ў другую. Словы плякга, пляга, плакга, флякга ’няшчасце’ вядомы ўжо ў ст.-бел. мове (гл. Булыка, Запазыч.). У польск. мове гэта лацінізм (лац. plaga; аб гэтым гл. Брукнер, 416–417).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кулі́са1 ’плоскія часткі тэатральнай дэкарацыі, размешчаныя па баках сцэны адна за другой’ (ТСБМ). Запазычанне з франц. coulisse ’тс’ праз рус. кулиса ’тс’.

Кулі́са2 ’бор, парослы мохам і папараццю’ (Сцяшк. Сл.), ’прасека ў лесе’ (Бяльк., Яшк.), ’заезджаная паласа як сродак захавання глебы’, ’паласа лесу паміж дзялянкамі’ (ТСБМ). Магчыма, недакладна вызначана першае значэнне: «Сʼонʼна ў кулисʼе, мабыцʼ, шмат грыбоў нарасло, дажджы прайшлʼи». Ілюстрацыя можа адпавядаць другому значэнню. Да куліса1?

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

садра́ць

1. bziehen* vt;

садра́ць кару (з чаго) brinden vt;

садра́ць ску́ру die Haut [das Fell] bziehen*;

2. перан разм schröpfen vt, das Fell über die hren zehen*;

ён садра́ў з мяне́ шмат er hat mich tüchtig [rdentlich] geschröpft

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

паглыну́ць сов., в разн. знач. поглоти́ть;

пясо́к ~ну́ў ваду́ — песо́к поглоти́л во́ду;

каляро́вае шкло мо́жа п. праме́ні, які́я прахо́дзяць праз яго́ — цветно́е стекло́ мо́жет поглоти́ть лучи́, кото́рые прохо́дят че́рез него́;

рабо́та ~ну́лашмат ча́су рабо́та поглоти́ла мно́го вре́мени

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

Wssen

n -s, - ве́ды, ве́данне

mines ~s — (на)ко́лькі я ве́даю

~ ist Macht — ≅ вучэ́нне – святло́, а невучэ́нне - це́мра

zu viel ~ macht Kpfschmerzen — ≅ шмат бу́дзеш ве́даць – галава́ абле́зе

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

diffuse

[dɪˈfju:z]

1.

v.

1) пашыра́ць (-ца), расьсява́ць (-ца)

2) Phys. праніка́ць (шля́хам дыфу́зіі)

2.

adj.

1) расьсе́яны, дыфу́зны (сьвятло́, тума́н)

2) шматсло́ўны, які́ шмат расьця́гвае

a diffuse writer — шматсло́ўны пісьме́ньнік

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

знаёміць, ‑млю, ‑міш, ‑міць; незак., каго-што.

1. Рабіць знаёмым каму‑н.; прадстаўляць аднаго другому (другім). Паходня на гэты раз ахвотна знаёміў Зараніка з людзьмі, шмат паказваў і расказваў, але асаблівай прыязнасці да сябе Заранік не адчуваў. Хадкевіч.

2. з чым. Даваць каму‑н. звесткі аб чым‑н. Знаёміць з рашэннямі партыі. Знаёміць з творчасцю пісьменніка. Знаёміць экскурсантаў з экспанатамі музея.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зневажа́нне і зневажэ́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. зневажаць — зняважыць і стан паводле знач. дзеясл. зневажацца — зняважыцца. Зневажанне пачуццяў. □ У часе выпіўкі бацюшка шмат гаманіў пра адносіны сялян да царквы і зневажанне, якое ён церпіць ад парафіян. Чарот. — Еду не трэба, вось я табе прамыю твар крыху, рана твая і загоіцца. Васілька адчуваў сябе крыху пакрыўджаным за такое зневажэнне яго раны. Лынькоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)