ударны музычны інструмент высокага рэгістра класа ідыяфонаў. Мае выгляд раўнабедранага трохвугольніка са стальнога прэнта (дыяметр каля 10 мм), незамкнёнага ў адным з вуглоў. Пры ўдары па вугольніку тонкім стальным цвіком ці палачкай ад малога барабана ўзнікае гук неакрэсленай вышыні, адрывісты або трэмалюючы, звонкі, празрысты, пяшчотнага тэмбру. Вугольнік вядомы з 16 ст., з 18 ст. выкарыстоўваецца ў аркестрах (спачатку ў ваенным, пазней у сімф.). У бел.нар.муз. практыцы пашыраны як рытмічна-каларыстычны інструмент у ансамблях са скрыпкай, гармонікам, цымбаламі, дудкай і бубнам пры выкананні танцаў, вясельных маршаў. Быў найб. вядомы на Віцебшчыне, Магілёўшчыне, у некаторых раёнах Міншчыны і Гродзеншчыны. Зараз сустракаецца рэдка.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
coach
[koʊtʃ]1.
n.
1) карэ́та f.
2)
а) пасажы́рскі ваго́н
б) турысты́чны аўто́бус
в) турысты́чная кля́са (на самалёце)
3) трэ́нэр -а, інстру́ктар -а, рэпэты́тар -а m.
a drama coach — тэатра́льны інстру́ктар
a music coach — музы́чны інстру́ктар
2.
v.
1) трэнірава́ць
2) навуча́ць
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
інструме́нтмспец, тсперан
1. Instrumént n -(e)s, -e, Wérkzeug n -(e)s, -e, Gerät n -(e)s, -e;
ша́нцавы інструме́нтвайск Schánzzeug n -(e)s;
чарцёжныя інструме́нты Zéichengeräte pl;
2.:музмузы́чны інструме́нт Musíkinstrument n;
стру́нны інструме́нт Stréichinstrument n;
духавы́ інструме́нт Blásinstrument n;
уда́рны інструме́нт Schlágzeug n -(e)s, -e
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
канцэ́ртм
1. Konzért n -(e)s, -e, Musíkabend m -(e)s, -e;
канцэ́рт лёгкай му́зыкі Unterháltungskonzert n;
канцэ́рт арга́ннай му́зыкіÓrgelkonzert n;
канцэ́рт па зая́ўках Wúnschkonzert n;
канцэ́рт маста́цкай самадзе́йнасці Kultúrprogramm n -s, -e;
ве́сці канцэ́рт durch das Prográmm führen;
2. (музычнытвор) Konzért n -(e)s, -e;
◊ кашэ́чы канцэ́рт Kátzenmusik f -
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
арабе́ска
(іт. arabesco = арабскі)
1) складаны арнамент у выглядзе прыгожа пераплеценых геаметрычных фігур і лісцяў, кветак, раслін, жывёл;
2) невялікі музычны твор з арнаментаваным (гл.арнаментыка 2) меладычным малюнкам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
мажо́р
(фр. majeur, ад лац. maior = вялікі)
1) музычны лад, у аснове якога ляжыць вялікае (мажорнае) трохгучча; мае радасную, бадзёрую афарбоўку гучання (проціл.мінору;
2) перан. вясёлы, радасны настрой.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
канцэ́рт, ‑а, М ‑рце, м.
1. Публічнае выкананне інструментальных, вакальных музычных твораў, а таксама харэаграфічных, дэкламацыйных і інш. нумароў па пэўнай праграме. Сімфанічны канцэрт. Канцэрт мастацкай самадзейнасці. Эстрадны канцэрт. □ Крысціна не магла не быць у трывозе за тое, што яе няма вось на гэтым канцэрце, што яна не слухае, як спявае яе малодшая сястра.Кавалёў.
2. Буйны музычны твор для аднаго інструмента ў суправаджэнні аркестра. Канцэрт для фартэп’яна з аркестрам. Скрыпічны канцэрт.
•••
Кашэчы канцэрт — а) пра завыванне катоў; б) пра бязладныя спевы, музыку і інш.
[Фр. concert.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
march
[mɑ:rtʃ]1.
v.i.
1) маршырава́ць
2) ісьці́ пава́жнай хадо́ю
3) ісьці́ напе́рад
2.
v.t.
1) (off) адво́дзіць каго́
2) міна́ць, прахо́дзіць ма́ршам
3.
n.
1) марш -у m. (перахо́д во́йска пахо́дным пара́дкам)
2) марш -у m. (музы́чны твор)
3) разьвіцьцё n., хада́f. (падзе́яў)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
анса́мбль, ‑я, м.
1. Мастацкая зладжанасць у якім‑н. выкананні (харэаграфічным, музычным). Новы выканаўца ўносіў у спектакль свае адценні, і трэба было, каб яны гарманічна ўліліся ў агульны ансамбль спектакля.«Полымя».// Стройнае адзінства частак чаго‑н. цэлага. Архітэктурны ансамбль. Гарадскі ансамбль. □ Злучаныя паміж сабою крылы будынка ўтвараюць прыгожы ансамбль вакол двара.«Маладосць».
2. Група артыстаў, якія выступаюць разам і складаюць адзіны мастацкі калектыў. Ансамбль песні і танца. □ Пасля лекцыі выступаў калгасны ансамбль, а затым пачаліся агульныя танцы.Дуброўскі.
3.Музычны твор для некалькіх музыкантаў ці спевакоў. Дуэт цымбалаў — прыгожы ансамбль.«Маладосць».
[Фр. ensemble — разам.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гімн, ‑а, м.
1. Урачыстая песня, прынятая як сімвал дзяржаўнага або класавага адзінства. Дзяржаўны гімн Савецкага Саюза. «Інтэрнацыянал» — міжнародны пралетарскі гімн, партыйны гімн КПСС і іншых камуністычных партый. □ Вялікае пашырэнне гімны атрымалі ў перыяд французскай буржуазнай рэвалюцыі канца XVIII ст. Выключнай папулярнасцю тады карысталася «Марсельеза» Ружэ дэ Ліля, якую французскі Канвент прызнаў нацыянальным гімнам рэспублікі.А. Макарэвіч.
2. Увогуле хвалебная песня або музычны твор у гонар каго‑, чаго‑н. Гімн жыццю. Гімн чалавеку працы. □ Паэт спяваў гімн свабодзе народа і ўсім палымяным сэрцам сваім заклікаў на бой за яе.Майхровіч.
[Грэч. hýmnos.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)