суб’е́кт, ‑а, М ‑кце, м.

1. У філасофіі — чалавек, які пазнае знешні свет (аб’ект) і ўздзейнічае на яго сваёй практычнай дзейнасцю.

2. Асоба, калектыў, арганізацыя, краіна і пад., якія актыўна выступаюць у якім‑н. працэсе, акце, зносінах і пад. Аўтар мае рацыю, падкрэсліваючы, што з моманту абвяшчэння Беларуская рэспубліка, як суверэнная дзяржава, з’яўлялася паўнапраўным суб’ектам міжнароднага права. «Полымя».

3. Спец. Асоба або арганізацыя, якія валодаюць пэўнымі, дакладна акрэсленымі правамі і абавязкамі. Суб’ект права. Суб’ект злачынства.

4. Разм. Чалавек як носьбіт якіх‑н. уласцівасцей; асоба. [Марынчук:] — Брыдка, самая нікчэмная рэч — у вырашэнні канфлікту даваць волю рукам. Іншага суб’екта, праўда, можна сяк-так зразумець. Ракітны. // Зневаж. Пра чалавека з адмоўнымі рысамі характару, пра падазронага чалавека. [Ганя:] — [Намыснік] паклёпнік і наогул небяспечны суб’ект... Грамовіч.

5. У логіцы — прадмет суджэння, лагічны дзённік. Суб’ект суджэння.

6. У граматыцы — дзённік.

[Лац. subjectum.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

попира́ть несов.

1. (наступать на кого-, что-л.) высок. тапта́ць;

2. перен. тапта́ць; (грубо нарушать) (гру́ба) паруша́ць; (оказывать неуважение, оскорблять) зневажа́ць;

попира́ть чьи́-л. права́ тапта́ць (паруша́ць) чые́е́будзь правы́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

tab

a (ужыв. як частка прэдыката) забаро́нены, недакрана́льны

das ist ihm ~ — ён не ма́е пра́ва рабі́ць гэ́та [каза́ць пра гэ́та]

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

inräumen

vt

1) уступа́ць

2) дава́ць (права)

3) (in A) прыма́ць (куды-н.)

die Whnung ~ — абсталёўваць кватэ́ру

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

usbedingen

* vt

sich (D) etw. von j-m ~ — агаво́рваць сабе́ пра́ва (на што-н. у каго-н.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

alienate

[ˈeɪliəneɪt]

v.t.

1) адчужа́ць, адштурха́ць, аддаля́ць ад сябе́; настро́йваць, настаўля́ць супро́ць сябе́

to alienate public opinion — наста́віць публі́чную ду́мку су́праць сябе́

2) перада́ць пра́ва ўла́снасьці

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

anchorage

[ˈæŋkərɪdʒ]

n.

1) я́карная стая́нка

2) пла́та за пра́ва стая́ньня на я́кары

3) стая́ньне на я́кары

4) Figur. апо́ра f.; апо́шні сро́дак рату́нку, апо́шняя надзе́я

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

autonomy

[ɔˈtɑ:nəmi]

n., pl. -mies

1) аўтано́мія f.

а) самаўра́д -у m., самакірава́ньне n.; незале́жнасьць f.

б) пра́ва на самакірава́ньне

2) аўтано́мная дзяржа́ва

3) самасто́йнасьць f.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

beneficial

[,benɪˈfɪʃəl]

adj.

1) спрыя́льны, кары́сны; дабратво́рны

Sunshine and moisture are beneficial to plants — Со́нца й ві́льгаць спрыя́льныя для расьлі́наў

2) Law які́ дае́ пра́ва карыста́ньня

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

royalty

[ˈrɔɪəlti]

n., pl. -ties

1) асо́ба карале́ўскага ро́ду

2) карале́ўская ўла́да, карале́ўскае пра́ва

3) карале́ўскасьць, шляхо́тнасьць, высакаро́днасьць f.

4) карале́ўства n.

5) ганара́р -у m.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)