суб’е́кт, ‑а, М ‑кце, м.
1. У філасофіі — чалавек, які пазнае знешні свет (аб’ект) і ўздзейнічае на яго сваёй практычнай дзейнасцю.
2. Асоба, калектыў, арганізацыя, краіна і пад., якія актыўна выступаюць у якім‑н. працэсе, акце, зносінах і пад. Аўтар мае рацыю, падкрэсліваючы, што з моманту абвяшчэння Беларуская рэспубліка, як суверэнная дзяржава, з’яўлялася паўнапраўным суб’ектам міжнароднага права. «Полымя».
3. Спец. Асоба або арганізацыя, якія валодаюць пэўнымі, дакладна акрэсленымі правамі і абавязкамі. Суб’ект права. Суб’ект злачынства.
4. Разм. Чалавек як носьбіт якіх‑н. уласцівасцей; асоба. [Марынчук:] — Брыдка, самая нікчэмная рэч — у вырашэнні канфлікту даваць волю рукам. Іншага суб’екта, праўда, можна сяк-так зразумець. Ракітны. // Зневаж. Пра чалавека з адмоўнымі рысамі характару, пра падазронага чалавека. [Ганя:] — [Намыснік] паклёпнік і наогул небяспечны суб’ект... Грамовіч.
5. У логіцы — прадмет суджэння, лагічны дзённік. Суб’ект суджэння.
6. У граматыцы — дзённік.
[Лац. subjectum.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
попира́ть несов.
1. (наступать на кого-, что-л.) высок. тапта́ць;
2. перен. тапта́ць; (грубо нарушать) (гру́ба) паруша́ць; (оказывать неуважение, оскорблять) зневажа́ць;
попира́ть чьи́-л. права́ тапта́ць (паруша́ць) чые́-не́будзь правы́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
tabú
a (ужыв. як частка прэдыката) забаро́нены, недакрана́льны
das ist ihm ~ — ён не ма́е пра́ва рабі́ць гэ́та [каза́ць пра гэ́та]
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
éinräumen
vt
1) уступа́ць
2) дава́ць (права)
3) (in A) прыма́ць (куды-н.)
die Wóhnung ~ — абсталёўваць кватэ́ру
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
áusbedingen
* vt
sich (D) etw. von j-m ~ — агаво́рваць сабе́ пра́ва (на што-н. у каго-н.)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
alienate
[ˈeɪliəneɪt]
v.t.
1) адчужа́ць, адштурха́ць, аддаля́ць ад сябе́; настро́йваць, настаўля́ць супро́ць сябе́
to alienate public opinion — наста́віць публі́чную ду́мку су́праць сябе́
2) перада́ць пра́ва ўла́снасьці
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
anchorage
[ˈæŋkərɪdʒ]
n.
1) я́карная стая́нка
2) пла́та за пра́ва стая́ньня на я́кары
3) стая́ньне на я́кары
4) Figur. апо́ра f.; апо́шні сро́дак рату́нку, апо́шняя надзе́я
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
autonomy
[ɔˈtɑ:nəmi]
n., pl. -mies
1) аўтано́мія f.
а) самаўра́д -у m., самакірава́ньне n.; незале́жнасьць f.
б) пра́ва на самакірава́ньне
2) аўтано́мная дзяржа́ва
3) самасто́йнасьць f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
beneficial
[,benɪˈfɪʃəl]
adj.
1) спрыя́льны, кары́сны; дабратво́рны
Sunshine and moisture are beneficial to plants — Со́нца й ві́льгаць спрыя́льныя для расьлі́наў
2) Law які́ дае́ пра́ва карыста́ньня
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
royalty
[ˈrɔɪəlti]
n., pl. -ties
1) асо́ба карале́ўскага ро́ду
2) карале́ўская ўла́да, карале́ўскае пра́ва
3) карале́ўскасьць, шляхо́тнасьць, высакаро́днасьць f.
4) карале́ўства n.
5) ганара́р -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)