Comes facundus in via pro vehiculo est (Publilius)
Красамоўны спадарожнік у дарозе ‒ той жа экіпаж.
Красноречивый спутник в пути ‒ тот же экипаж.
бел.Добры таварыш — палова шляху. Ідзеш удваіх — дарога карацейшая.
рус. Разговор дорогу коротает. Умный товарищ ‒ половина дороги. Одному ехать ‒ и дорога длинная.
фр. Bon compagnon de voyage fait les lieues courtes (Хороший спутник делает вёрсты короче).
англ. A road-companion with plenty to say is as good as a coach (Разговорчивый спутник, что карета).
нем. Auf der Reise ein guter Gefährte ist so gut, wie ein Pferd (В путешествии хороший попутчик так хорош, как и лошадь).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Benevolus animus maxima est cognatio
Добразычлівы чалавек ‒ самы блізкі родзіч.
Благожелательный человек ‒ самый близкий родич.
бел. Добраму скрозь добра. Добры чалавек хоць і чужы, ды лепшы за дрэннага сваяка.
рус. Добрый человек надёжнее каменного моста. Хороший друг, что брат. С доброхотом всякому в охотку.
фр. Un bon ami vaut mieux que cent parents (Добрый друг лучше ста родственников).
англ. A good friend is my nearest relation (Добрый друг ‒ мой ближайший родственник).
нем. Ein guter Freund ist mehr wert, als ein Bruder in der Ferne/als hundert Verwandte (Хороший друг более ценен, чем брат вдали/чем сто родственников).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
Bonum initium est dimidium facti
Добры пачатак ‒ палова справы.
Хорошее начало ‒ половина дела.
бел. Пачын даражэй за грошы. Самае цяжкае ‒ пачатак.
рус. Лиха беда начало. Доброе начало полдела откачало. Почин дороже денег. Всё дело в почине. Лиха беда полы шинели завернуть, а там пошёл.
фр. A moitié fait qui commence bien (Наполовину сделано, что хорошо начинается). Heureux commencement est la moitié de l’œuvre (Счастливое начало ‒ половина дела).
англ. Well begun, half done (Хорошее начало ‒ половина дела).
нем. Guter Anfang ist die halbe Arbeit (Хорошее начало ‒ половина дела). Wohl angefangen ist halb getan (Хорошо начал ‒ половину сделал).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)
genius
[ˈdʒi:niəs]
n., pl. geniuses
1) ге́ній -я m., генія́льнасьць f.
a man of genius — генія́льны чалаве́к
2) генія́льны чалаве́к, ге́ній -я m.
3) вялі́кая здо́льнасьць, таленаві́тасьць, генія́льнасьць f.
to have a genius for acting — мець здо́льнасьць да акто́рства
6) (pl. genii) дух -а m., до́бры дух або́ злы́, які́я ўплыва́юць на жыцьцё чалаве́ка
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Ernst
m -es сур’ёзнасць
im ~, in vóllem ~ — зусі́м сур’ёзна
es ist mir ~ damít — я не жарту́ю
es wird ~ — спра́ва паляпша́ецца, спра́ва набыва́е до́бры накіру́нак
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Ас лётчык вышэйшага класа; у апошні час наогул спецыяліст вышэйшага класа’. З рус.ас (Крукоўскі, Уплыў, 82), дзе з 1910 (Успенскі, ЯиМ, 6–7, 198) з франц.as, якое ў значэнні ’добры салдат, лепшы спартсмен’ фіксуецца з XX ст.; лац.assiṡ няяснага паходжання абазначала адзінку вагі грашовую адзінку, у французскай з XII ст. азначала грашовую адзінку, адзінку на касцях, а потым на картах (на выкарыстанне ас як картачнага тэрміна ў беларускай мове ўказваў Карскі Чарнышову, Избр. тр., 2, 444), адкуль і перайшло ў спартыўнае і вайсковае арго.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
port1[pɔ:t]n. порт, га́вань;
a port of registration/home port порт прыпі́скі;
port administration парто́вая адміністра́цыя;
The ferry has just left the port. Паром толькі што пакінуў порт.
♦
any port in a storm у бу́ру люба́я га́вань – ва́ртая; любы́ вы́хад з бяды́ – до́бры
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
лічы́ць, лічу́, лі́чыш, лі́чыць; лі́чаны; незак.
1. Называць лікі ў паслядоўным парадку.
Л. да ста.
2. Вызначыць колькасць, суму чаго-н.
Л. грошы.
3.каго-што. Прымаць у разлік, пад увагу.
Калі не л. некалькіх дзён непагоды, май быў добры.
4.каго-што. Рабіць якія-н. заключэнні, прызнаваць, успрымаць, расцэньваць.
Балота лічылі непраходным.
Л. каго-н. добрым чалавекам.
◊
Лічыць ні за што — зусім не лічыцца з кім-н., не паважаць каго-н.
|| зак.злічы́ць, злічу́, злі́чыш, злі́чыць; злі́чаны (да 1 і 2 знач.) іпалічы́ць, -лічу́, -лі́чыш, -лі́чыць; -лі́чаны (да 2 і 4 знач.).
|| наз.лічэ́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.) ілік, -у (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ГРЫ́ФІУС (Gryphius) Андрэас
(2.10.1616, г. Глогаў, Польшча — 16.7.1664),
нямецкі паэт і драматург. Рана страціў бацькоў, перажыў жахі Трыццацігадовай вайны 1618—48. Скончыў Лейдэнскі ун-т у Галандыі (1643). Пісаў вершы на ням. і лац. мовах. Аўтар зб-каў «Нядзельныя і святочныя санеты» (1639), «Санеты, эпіграмы, оды» (1643). Яго паэзія, прасякнутая ідэямі стаіцызму, сцвярджала марнасць зямнога быцця і ў той жа час — веліч і нязломнасць духоўнасці, здольнасць чалавека пакінуць добры след на зямлі і зліцца з вечнасцю. У 1640—50-я г. пісаў пераважна трагедыі («Леў Армянін», «Карл Сцюарт», «Кацярына Грузінская», «Папініян» і інш.), гал. герой якіх — чалавек маральнага абавязку, здольны ахвяраваць сабой у імя веры і чалавечнасці. Аўтар камедый «Спадар Петэр Сквенц» (1658), «Гарыбілікрыбрыфакс» (1663).