bend2 [bend] v. (bent)
1. гнуць; гну́цца; выгіба́ць; выгіба́цца
2. нахіля́ць; схіля́цца, нахіля́цца
3. паваро́чваць;
The road bends to the right. Дарога паварочвае направа.
♦
bend one’s mind fml прысвяці́ць сябе́ (чаму-н.);
bend the truth быць не зусі́м шчы́рым;
on bended knees на сагну́тых нага́х; ліслі́ва
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
прое́зжий
1. прил. (проезжающий) падаро́жны, прае́зджы; (годный для проезда) прае́зны;
прое́зжие лю́ди падаро́жныя (прае́зджыя) лю́дзі;
прое́зжая доро́га прае́зная даро́га;
2. сущ. падаро́жны, -нага м., прае́зджы, -джага м.;
здесь ма́ло прое́зжих тут ма́ла падаро́жных (прае́зджых).
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Прало́г 1 ’дарога, вымашчаная дошкамі’ (Мат. Гом.). Рус. пролог ’даліна, лагчына ў гарах’. Бязафіксны назоўнік ад *пралагаць, параўн. пралажыць < лажыць (гл.). Разыходжанні ў семантыцы ўказваюць на самастойнае ўтварэнне пры прадуктыўнай словаўтваральнай мадэлі.
Прало́г 2 ’уступная частка літаратурнага ці музычнага твора’ (ТСБМ). Праз рус. пролог ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 85) з ням. Prolog або франц. prologue, якія, у сваю чаргу, праз лац. prologus узыходзяць да грэч. πρόλογος (гл. Фасмер, 3, 375).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тра́са ‘лінія на карце ці на зямлі, якая намячае кірунак’, ‘дарога, якая злучае два аб’екты, населеныя пункты’, ‘след трасіруючай кулі, снарада’ (ТСБМ). Праз польскую (trasa) ці рускую (трасса) мовы з нованям. Trásse ‘траса’, якое з франц. tracé ‘тс’ < tracer ‘намячаць, пазначаць калочкамі дарогу’, ‘пракладваць лыжню’, якое ўзыходзіць да нар.-лац. tractiare < tractare < лац. trahere ‘цягнуць’ (Чарных, 2, 258; Голуб-Ліер, 487; SWO, 1980, 772; ЕСУМ, 5, 623; Арол, 4, 96).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
przepaść
I зак.
1. прапасці; знікнуць; згубіцца; падзецца;
2. праваліцца
II przepaś|ć
ж. прорва, бездань, бяздонне, прадонне;
droga nad ~cią — дарога над прорвай (безданню)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
спосаб, сродак, прыём, правіла, дарога, шлях, мера, метад, манера, сістэма; ход, ключ, адмычка, стыль, форма, манеўр (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
насці́л Дарога, насланая бярвеннем, голлем і пасыпаная зямлёй (БРС). Тое ж насцёл (Сал.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
баравы́, ‑ая, ‑ое.
Які расце або знаходзіцца ў бары. Захісталася сасонка баравая. Багдановіч. Воз скакаў па карэнні, якім была знітавана ўся баравая дарога. Сабаленка. // Уласцівы бору. Песня ўдалеч плыве, Адгукаецца ціш, баравая. Гілевіч. Ходзіць месяц дазорам па цёплай расе, Баравое жыццё аглядае. А. Александровіч. // Багаты на бары. Вясна ўжо настала, прынесла турботы, Узрушыла птушак і край баравы. Ляпёшкін.
•••
І не шум баравы гл. шум.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дубро́ва, ‑ы, ж.
Невялікі лісцевы лес; гай. Дарога вілася між густых дуброў, але часта насустрач нам нечакана выбягаў малады сасоннік. Хведаровіч. Праз дарогу цягнуліся калгасныя палеткі, дзе-нідзе перарэзаныя невялікімі бярозавымі пералескамі ці дубровамі. Шчарбатаў. // Дубовы лес. Дубнячок, што некалі.. ледзь дасягаў чалавечага росту, цяпер .. стаў суцэльнай дубровай. Ракітны. Усё ж шыракалістыя пароды сустракаюцца, а месцамі нават утвараюць невялікія дубовыя ляскі, так званыя дубровы. Гавеман.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
калдо́біна, ‑ы, ж.
Выбоіна, ямка на дарозе. Дарога была гразкая, уся ў калдобінах, і матацыкл то рэзка падкідвала ўгору, то шпурляла ў бакі, то гойдала і калыхала, як човен на хвалях. Краўчанка. Адзін з грузавікоў.., заходзячыся сіплым выццём, спрабаваў выбрацца з калдобіны, але калёсы буксавалі. Мележ. // Паглыбленне, упадзіна на мясцовасці або на дне вадаёма. Прыходжу нарэшце з кошыкам па грыбы — зноў свежыя калдобіны чарнеюць. Ігнаценка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)