Раздаро́жа ’бездараж, бездарожжа’ (Скарбы), сюды ж таксама раздаро́жжа ’ростань’, ’месца, дзе сыходзяцца і разыходзяцца дарогі’ (ТСБМ, Сцяшк.), параўн. рус. дыял. раздоро́жье ’ростань’, ’скрыжаванне дарог’, польск. rozdroże ’тс’. Ад раз- і даро́га (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ра́зна, ра́зьня, ра́зне ’па-рознаму’ (брасл., трак., Сл. ПЗБ). З рус. ра́зно, магчыма, пад уплывам польск. różnie ’тс’.
Ра́зна (ра́зно) ’раўнамерна, аднолькава роўна’, ра́зне, ра́зня ’заўсёды’ (Сл. Брэс.). Вытворныя ад раз (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
nein
adv не
~, das geht nicht! — не, гэ́та немажлі́ва [немагчы́ма]!
~ und ábermals ~! — не і яшчэ́ раз не!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
zerstückeln
vt
1) разбі́ць; (раз)дзялі́ць [разрэ́заць, разарва́ць] на кава́лкі; пакрамса́ць
2) перан. дзялі́ць на ча́сткі; драбі́ць, расчляня́ць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
згрыбе́лы, ‑ая, ‑ае.
Разм. Стары, маршчыністы. Была яна тады, як апошні раз маці яе бачыла, зморшчаная-зморшчаная, згрыбелая, сівая бабулька. Гарэцкі. Апіраючыся на кій, стаяў згрыбелы стары. Самуйлёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
апа́рына, ‑ы, ж.
Разм. Месца ў балоце, дрыгве, якое не зарасло мохам і напоўнена вадою; акно. Раз, ходзячы па балоце, уваліўся.. [бацюшка] дзесь у апарыну па самы пояс. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аднаво́р, ‑у, м.
У выразе: (сеяць) у аднавор — пра сяўбу на полі, узараным адзін раз. Азіміну сяк-так абсеялі, дзе ў аднавор, а дзе і па бульбянішчы. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накупі́ць, ‑куплю, ‑купіш, ‑купіць; зак., чаго.
Тое, што і накупляць. Наталля Аляксееўна абышла прывакзальную плошчу яшчэ раз.., заглянула амаль ва ўсе крамкі і кіёскі, накупіла.. рознай драбязы. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
недалёт, ‑у, М ‑лёце, м.
Падзенне снарада, кулі і пад. бліжэй намечанай цэлі. Міны грымнулі яшчэ раз. Цяжка было пазнаць — з пералётам гэтага месца ці з недалётам. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ню́ня, ‑і, м. і ж.
Разм. Плакса, ныцік. [Юзік] крыкнуў поўным ротам, смакуючы кожны гук: — Раз-маз-ня! Нюня!! Бядуля. [Пракоп:] — Не варты ён яе.. Ціхі ж вельмі. Нюня. Баранавых.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)