экс-..., прыстаўка.

Утварае назоўнікі са знач. былы, які быў раней (у абазначэнні званняў, пасад), напр.: экс-міністр, экс-прэзідэнт, экс-рэкардсмен, экс-чэмпіён.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

яхт... і яхт-...

Першая састаўная частка складаных слоў са знач.: які мае адносіны да ваджэння яхтаў, да паруснага спорту, напр.: яхт-клуб, яхтсмен.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Пе́сікі ’драўляныя клінкі, якімі плытагоны замацоўвалі бярвенні’ (гродз., Нар. сл.; Скарбы). З польск. piesek першапачаткова ’сабачка’; пераноснае для называння розных дэталяў і прыстасаванняў: ’дзед (кавалак бервяна), які падпірае крокву’, ’жалезная акоўка драўлянай буксы’, ’жалезны прэнт, які трымае своеасаблівы хамут у пярэдніх коней’, ’заверліч у пярэднім навоі’ і пад., параўн. сучкі (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Разло́жысты ’развесісты, раскідзісты (пра дрэва, крону, галіны)’, ’шырокі, адкрыты’, ’які далёка чуецца’ (ТСБМ), ’разгалісты’ (Сл. ПЗБ), ’галінасты’ (Сцяшк. Сл.), ’развесісты’ (Гарэц., Др.-Падб.), рус. дыял. разло́жистыйякі разыходзіцца ў бакі’. Ад раз- і лажыць. Сюды ж разло́г ’абшар, адкрытая прастора’ (ТСБМ), ’прастор, пагоркі, нізіны’ (Сцяшк., Др.-Падб.), разло́г ’рыхлая глеба’ (Касп.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Тапо́рнік ’падлесак, які можна сячы сякерай’ (Юрч. Фраз. 2), ’дровы, для якіх піла не патрэбна, іх сякуць тапаром’ (Барад.; ст.-дар., Ск. нар. мовы), ’дровы, падрыхтаваныя для паліва’ (пух., Сл. ПЗБ), ’малады танкастволы лес, які высякаецца сякерай’ (шчуч., нясвіж., слаўг., Расл. св.), тапарня́к ’тс’ (Сл. ПЗБ). Ад тапо́р1, гл.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ду́ла

1. Багаты рыбай заліў ракі, які злучаецца з ракой або аддзелены ад яе наносным пяском (Смален. Дабр.).

2. Лужына (Сен. Касп.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

*Падціна́ка, пацьціна́ка ’чалавек, які заўсёды любіць падсмейваць другіх’ (Янк.). Да падцінаць < ‑цяць, ‑цінаць (гл. выцінаць, сцяць).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Нау́знік ’малы пчаліны вулей, які ставяць у лесе на дрэве для прываблівання раёў’ (Кос.). Гл. навузнік.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Кімба́лка ’абруч з ільну або саломы, які паляшучкі насілі на галаве пад хусткай’ (Тарн.). Гл. кібалка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Лысы́чка ’драўляны кранштэйн, які замацоўвае вось ганчарнага круга да лаўкі’ (Вяр.Крыв.). Да лісіца1 (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)