У выразе: піць брудэршафт або піць на брудэршафтзкім — замацоўваць сяброўства па застольнаму звычаю, паводле якога двое ўдзельнікаў адначасова п’юць свае чаркі, цалуюцца і гэтым устанаўліваюць узаемную дружбу і права звяртацца адзін да другога на «ты».
[Ням. Brüderschaft — братэрства.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
во́тум, ‑у, м.
Рашэнне, прынятае галасаваннем.
•••
Вотум давер’я (недавер’я) — рашэнне парламента, якое адабрае або не адабрае дзейнасць урада або асобных яго членаў.
Плюральны вотум — у заканадаўстве некаторых буржуазных краін — права выбаршчыка карыстацца некалькімі галасамі ў залежнасці ад маёмаснага, адукацыйнага і пад. цэнза.
[Лац. votum — жаданне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гарантава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., што.
Даць (даваць) гарантыю ў чым‑н., забяспечыць (забяспечваць) што‑н. Гарантаваць свабоду і незалежнасць народаў. Гарантаваць права на працу.// Быць гарантыяй у чым‑н., засцерагчы (засцерагаць) ад чаго‑н. Старанная падрыхтоўка да аперацыі гарантавала поспех.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
злашча́сны, ‑ая, ‑ае.
Які стаў прычынай няшчасця, непрыемнасці. Злашчасныя затокі, з-за якіх Аксён Каль так многа судзіўся, хадзіў, дабіваўся законнага права на іх, у плане значыліся на сялянскіх землях.Колас.Так, факт быў, была злашчасная выпіўка за зачыненымі дзвярамі крамы.Шамякін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канані́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які з’яўляецца канонам (у 1 знач.). Кананічнае права ў праваслаўнай царкве.
2. Прызнаны царквой у якасці свяшчэннага пісання; які ўваходзіць у склад канона (у 3 знач.). Кананічныя кнігі.
3.Кніжн. Цвёрда ўстаноўлены, прыняты за ўзор. Кананічныя рысы характару рэвалюцыянера.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
на́цыя, ‑і, ж.
1. Гістарычная супольнасць людзей, якая склалася ў ходзе фарміравання агульнасці іх тэрыторыі, эканамічных сувязей, мовы, культуры, псіхічных рыс. Права нацый на самавызначэнне. □ Нацыі непазбежны прадукт і непазбежная форма буржуазнай эпохі грамадскага развіцця.Ленін.
2. Дзяржава, краіна. Арганізацыя Аб’яднаных Нацый.
[Ад лац. natio — племя, народ.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паўнамо́цтва, ‑а, н.
Права, дадзенае каму‑н. на што‑н. Дэпутацкія паўнамоцтвы. □ Ён ужо дакарае сябе, што пагарачыўся. Паўнамоцтваў крычаць .. [Веньяміну] ніхто не даваў.Навуменка.[Штрыпке:] — Я вам даю, у даным выпадку, поўную свабоду і паўнамоцтвы рабіць усё, каб наладзіць працу ў дэпо.Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
узурпа́тар, ‑а, м.
Той, хто незаконна захапіў у свае рукі ўладу або прысвоіў сабе чужое права, паўнамоцтва. Слова Міцкевіча было заўсёды блізкае для тых, хто змагаўся і не скараў ганебна галавы перад узурпатарам.Лойка.// Прыгнятальнік. Рабочыя і салдаты паўсталі супраць гнёту ўзурпатараў.«Полымя».
[Лац. usurpator.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шах-ма́х, выкл.
Ужываецца для абазначэння рашучага хуткага дзеяння. — Гатовай праўды захацелася? — прамовіў Галубовіч. — Не, брат, праўду трэба здабываць з боем. А гэта не так проста, як малююць балбатуны-анархісты: шах-мах — скінулі цара, і кожны сам сабе сіла і права.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прывіле́яж Privilég(ium) [-vi-] n -(e)s, pl Privilégi¦en; Vórrecht n -(e)s, -e, Sónderrecht n (пераважнаеправа); Vergünstigung f -, -en (паблажка)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)