ВЫПАРА́ЛЬНІК,

гідралагічная прылада ці ўстаноўка для вымярэння выпарэння з розных натуральных паверхняў. Дзейнічае на прынцыпах вызначэння выпарэння па вазе або аб’ёме выпаранай з сасуда вады, змяненні канцэнтрацыі солі ў сасудзе, змяненні вагі маналіту глебы і інш. З паверхні вады выпарэнне вымяраецца воднымі выпаральнікамі (плывучыя выпаральнікі, выпаральныя басейны і інш.), з паверхні сушы — глебавымі выпаральнікамі (вагавыя, гідраўлічныя і інш.) і іх разнавіднасцю балотнымі выпаральнікамі. Для вызначэння колькасці ападкаў да выпаральнікаў звычайна дадаецца дажджамер.

т. 4, с. 317

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГРАВІТАЦЫ́ЙНЫ КАРАТА́Ж,

метад геафіз. даследаванняў у буравых свідравінах, заснаваны на вымярэнні паскарэння сілы цяжару. Выкарыстоўваецца для вывучэння саставу горных парод і карысных выкапняў, вызначэння размяшчэння рудных цел і шчыльнасці горных парод, ціску і інш. Выконваецца з дапамогай спец. гравіметраў, якія апускаюць у свідравіны. Неабходныя звесткі аўтаматычна перадаюцца ў наземны пункт кіравання і рэгістрацыі праз інтэрвалы 50—70 м. Па выніках вымярэння будуюцца графікі змены паскарэння сілы цяжару, верт. градыента сілы цяжару і інш.

т. 5, с. 384

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

а́льфа-спектро́метр

(ад альфа + спектрометр)

прыбор для вымярэння энергіі (энергетычнага спектра) альфа-часціц, якія выпраменьваюцца радыеактыўнымі ядрамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гальвано́метр

(ад гальвана + -метр)

высокаадчувальны прыбор для вымярэння слабага электрычнага току і напружання або малой колькасці электрычнасці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

га́ма-спектро́метр

(ад гама2 + спектрометр)

прыбор для вымярэння даўжыні хваль або энергіі і інтэнсіўнасці гама-прамянёў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дэнсіме́трыя

(ад лац. densus, densi = густы, шчыльны + -метрыя)

сукупнасць метадаў вымярэння адноснай шчыльнасці вадкасцей і цвёрдых цел.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дэселеро́метр

(ад дэ- лац. celero = паскараю + -метр)

прыбор для вымярэння памяншэння хуткасці транспартнай машыны за адзінку часу.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

кілаво́льт-ампе́р

(ад кілаволып + ампер)

адзінка вымярэння сілы электрычнага току (здабытку з ліку кілавольт на лік ампераў).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

лізі́метр

(ад ліз- + -метр)

прыбор для вымярэння колькасці вады, якая прасочваецца ў глыбіню праз паверхневыя пласты глебы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

мікракарата́ж

(ад мікра- + каратаж)

метад даследавання геалагічнага разрэзу ў буравой свідравіне шляхам вымярэння электрычнага супраціўлення горных парод.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)