зброд, ‑у, М ‑дзе, м., зб.
Разм., пагард. Бязладнае зборышча выпадковых людзей. Усякі зброд. □ Вам імпануе гэты зброд? — спытаў [Альшэўскі] у Марысі, паказваючы на дзядзькоў, што сядзелі непадалёк. Бажко. // Пра шкодных, небяспечных для грамадства людзей. Панскі зброд. Фашысцкі зброд. □ І калі яшчэ не пакаралі — Пакараем той крывавы зброд, Тых, што чалавецтва абакралі На мільёны год. Панчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рабава́ць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе; незак., каго-што і без дап.
1. Сілай, разбоем забіраць у каго‑н. што‑н.; грабіць. У навакольныя вёскі наязджалі карнікі: лавілі лепшых савецкіх людзей і рабавалі набытак. Брыль. У лясах бадзяліся банды, рабавалі людзей, палілі хаты актывістаў. С. Александровіч. [Белапалякі] гойсаюць на конях, рабуюць, катуюць. Нікановіч.
2. Разараць падаткамі, паборамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
каапера́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.
1. Форма арганізацыі працы, пры якой вялікая колькасць людзей сумесна ўдзельнічае ў адным і тым жа або розных, але звязаных між сабой працэсах працы.
2. Калектыўнае вытворчае, гандлёвае і пад. аб’яднанне, якое ствараецца на сродкі яго членаў.
Жыллёвая к.
Спажывецкая к.
|| прым. кааператы́ўны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
анёл, -а, мн. -ы, -аў, м.
1. У рэлігійных уяўленнях: звышнатуральная істота, служыцель Бога і яго пасланец да людзей (малюецца ў выглядзе крылатага хлопчыка).
2. Ласкавы зварот да каго-н. (разм.).
А. мой.
◊
Дзень анёла — імяніны.
|| памянш. анёлак, -лка, мн. -лкі, -лкаў, м.
|| прым. анёльскі, -ая, -ае.
А. характар (вельмі добры).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
слой, -я, мн. слаі́, слаёў, м.
1. Маса якога-н. рэчыва, якая пакрывае паверхню чаго-н., або пласт чаго-н., размешчаны паміж іншымі такімі пластамі.
С. гліны.
С. тлушчу.
2. перан., звычайна мн. Тая або іншая група людзей, насельніцтва, грамадства, аднародная па сацыяльных, культурных і пад. прыметах.
Шырокія слаі інтэлігенцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пазгіна́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Сагнуць усіх, многіх або ўсё, многае. Пазгінаць галіны. / у перан. ужыв. Гора не пазгінала людзей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
замярза́нне, ‑я, н.
1. Стан паводле знач. дзеясл. замярзаць. Замярзанне вады.
2. Гібель ад холаду. Выпадкі замярзання людзей.
•••
Пункт замярзання гл. пункт.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адыхо́днік, ‑а, м.
Селянін, які часова ідзе з вёскі на пабочныя заработкі. [Антон:] — Людзей многа прыбавілася ў вёсцы, розныя адыходнікі дадому вярнуліся. Рылько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ажабра́чыць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак., каго.
Зрабіць жабраком. [Карны атрад] арудаваў шмат дзён і выехаў пасля ўжо таго, калі спустошыў і ажабрачыў людзей. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
со́цыум, ‑у, м.
Агульная назва груповак людзей у грамадстве, якія вылучаюцца на падставе разнастайных сацыяльных прыкмет (сям’я, вытворчы калектыў, нацыя і пад.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)