аIII межд.
1. а; (при выражении догадки, решимости, досады, отчаяния) ат; (при выражении злорадства) ага́, а;
а, во́т оно что! а, во́сь яно што!;
а, была́ не была́, пойду́! ат, было́ не было́, пайду́!;
а, всё равно́! ат, усё ро́ўна!;
а, попа́лся! ага, папа́ўся!;
2. (при повторном обращении) а;
Пётр, а Пётр! Пётр, а Пётр!, разг. Пятро́, а Пятро́!
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
положи́тельно нареч.
1. (утвердительно) стано́ўча, дада́тна;
отве́тить положи́тельно адказа́ць стано́ўча;
2. (совершенно) зусі́м; (абсолютно) абсалю́тна; (буквально) літара́льна; (решительно) рашу́ча; (безусловно) безумо́ўна;
положи́тельно ничего́ не зна́ет зусі́м (абсалю́тна) нічо́га не ве́дае;
он положи́тельно ничего́ не сде́лал ён зусі́м (абсалю́тна) нічо́га не зрабі́ў;
положи́тельно ни в ком не́ было сочу́вствия абсалю́тна (літара́льна) ні ў кім не было́ спага́ды;
положи́тельно все абсалю́тна ўсе;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
там
1. нареч. там;
там и тут там і тут;
там и сям там і сям, дзе-нідзе́;
вот там вось там;
там же там жа;
2. нареч. (потом, затем) там, пасля́, по́тым;
там ви́дно бу́дет там (пасля́, по́тым) віда́ць бу́дзе;
3. част. там;
что бы там ни́ было што б там ні было́;
◊
како́е там! дзе там!;
чего́ там! чаго́ там!
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
няўця́м разм únverständlich, nicht éinleuchtend:
мне няўця́м das kann ich nicht begréifen; безас у знач вык мне было́ няўця́м es fiel mir nicht ein; es kam mir nicht in den Sinn
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
прапалі́ць, ‑палю, ‑паліш, ‑паліць; зак., што.
1. Спаліць наскрозь; выпаліць дзірку. — Бачыш, як баіцца, каб не сказала, што штаны прапаліў. Сіўцоў.
2. і ў чым. Напаліць, выпаліць (печ, трубку і пад.) для абагравання (хаты, пакоя і пад.). Трэба было печ прапаліць, а то ахалодала ў хаце. Лобан. У нас даўно ўжо не было чым прапаліць у печы, і ў хаце стаяла такая халадэча, што, бадай, цяплей было на дварэ. Сачанка.
3. і без дап. Паліць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пастройка, постройка, пострбикі, пустрбика ’будынак, будынкі’ (Янк. 1, Тарн., Сл. Брэс., Ян.; лудз., Сл. ПЗБ). З рус. постройка ’тс’. Пашырэнне слова, відаць, было звязана з уключэннем Беларусі ў тэрыторыю Расійскай імперыі ў XVIII ст.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Поі́сткам ’па парадку’ ’па праўдзе’, ’праўдзіва, так, як было’ (Стан.), ст.-бел. поистине ’сапраўды, па праўдзе’. Зыходная форма, відаць, у ст.-бел. исте ’тс’ (Сл. Скар.), параўн. і́стаць ’шчырасць’ (Нас.). Гл. яшчэ пайстком, існасць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Самані́ца, са́маны ’мох’ (ігн., Сл. ПЗБ). З літ. sãmanos ’мох’ (там жа; Лаўчутэ, Балтизмы, 50 з літ-рай); магчыма, непасрэднай крыніцай было польск. samanice ’месца, зарослае кустамі і мохам’, якое з той жа крыніцы.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
аднаво́р
1. Поле, якое не было пад папарам (Слаўг.).
2. Ралля, узараная адзін раз пад яравыя або азімыя культуры (Глуск., Слаўг., Р. Сабаленка. Каралінцы, 1960, 194). Тое ж аднаворка (Слаўг.), аднораль (Кап.).
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
го́рка I сущ., ж.
1. (уменьш. к гара́) го́рка;
2. (этажерка) го́рка;
3. ж.-д. го́рка
го́рка II нареч.
1. го́рько;
2. го́рько, го́рестно;
1, 2 см. го́ркі;
3. в знач. безл. сказ. го́рько;
у ро́це г. — во рту го́рько;
мне было́ г. і кры́ўдна — мне бы́ло го́рько и оби́дно;
4. в знач. межд., разг. го́рько!;
г.! — крыча́лі малады́м — го́рько! — крича́ли молоды́м
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)