халіфа́т, -а, М -фа́це, м. (гіст.).
1. Сістэма мусульманскага феадальнага кіравання, пры якой халіф спалучаў свецкую ўладу з духоўнай.
2. мн. -ы, -аў. Феадальная дзяржава, створаная ў выніку арабскага заваявання, якую ўзначальваў халіф.
|| прым. халіфа́цкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
спо́саб, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Дзеянне або сістэма дзеянняў, якія прымяняюцца для ажыццяўлення чаго-н., выканання якой-н. работы.
С. вытворчасці.
С. загартоўкі сталі.
2. Характар, парадак чаго-н.
С. кіравання.
Прычыны такога спосабу жыцця.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ка́ртачны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да карты, карт (у 2 знач.). Картачная гульня. // Звязаны з гульнёй у карты. Картачны доўг. // Прызначаны для гульні ў карты. Картачны стол.
2. Які мае адносіны да карткі (у 1, 4 знач.). Картачны каталог.
•••
Картачная сістэма гл. сістэма.
Картачны домік гл. домік.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прадме́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да прадмета (у 1, 3 і 6 знач.).
2. Матэрыяльны, фізічны. // Наглядны, заснаваны на канкрэтных фактах. Прадметная агітацыя. □ Прадметная канкрэтнасць паэтычнага мыслення Багдановіча, як правіла, вельмі зямная. Лойка.
•••
Прадметнае шкло (спец.) гл. шкло.
Прадметная сістэма навучання гл. сістэма.
Прадметны урок гл. урок.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
speed-up [ˈspi:dʌp] n. infml паскарэ́нне; павышэ́нне но́рмы (вы́рабатку) без павышэ́ння зарпла́ты;
a speed-up system патаго́нная сістэ́ма
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
блок- і блок...,
Першая састаўная частка складаных слоў, якая адпавядае па значэнню слову «блакіровачны», напрыклад: блок-сістэма, блок-пост.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арфаэ́пія, ‑і, ж.
Сістэма правіл, якія вызначаюць правільнае літаратурнае вымаўленне. Пытанні арфаэпіі. Беларуская літаратурная арфаэпія. // Ступень засваення правіл вымаўлення.
[Ад грэч. orthos — правільны і epos — мова.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здзе́льшчына, ‑ы, ж.
Здзельная работа; сістэма здзельнай аплаты. Групавая здзельшчына. □ — Кожны бярэ па баразне, — сказаў Веньямін. — Індывідуальная здзельшчына. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кембры́йскі, ‑ая, ‑ае.
У выразах: кембрыйскі перыяд; кембрыйская сістэма — першы па парадку перыяд палеазойскай эры ў геалагічнай гісторыі Зямлі.
[Ад лац. Cambria — старая назва Уэльса.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
культуры́зм, ‑у, м.
Сістэма фізічных практыкаванняў (пераважна сілавых), якія павінны садзейнічаць фарміраванню прыгожай фігуры і паставы; занятак такімі практыкаваннямі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)