цётухна, ‑ы, ж.

1. Ветлівы зварот да цёткі, дарослай жанчыны наогул. [Слімак:] — Можа б вы, цётухна, чаго гарачага мне далі? Лынькоў.

2. У даўніх павер’ях усходніх і заходніх славян — надпрыродная істота, якая ўвасабляла трасцу або ліхаманку.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

irrelevant [ɪˈreləvənt] adj. (to)

1. нерэлева́нтны; неадпаве́дны

2. недарэ́чны; непатрэ́бны; неісто́тны, які́ не ма́е дачыне́ння або́ адно́сін (да чаго-н.);

If he can do the job well, his age is irrelevant. Калі ён можа добра выконваць сваю работу, то яго ўзрост значэння не мае.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Бу́фер. Рус. бу́фер, укр. бу́фер. Запазычанне (можа, праз рус. мову) з англ. buffer. Гл. Шанскі, 1, Б, 239.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Важне́цкі (БРС). Да важны (гл.). Словаўтваральнай паралеллю можа служыць маладзецкі. Параўн. таксама Nomina agentis важніца ’важная асоба’ (Гарэц.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Жуто́мік ’суслік’ (Бяльк.). Няясна. Магчыма, запазычанне нейкай польск. формы з пачаткам žółto‑; жоўты колер можа суадносіцца з суслікам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

*Мота, лун. мо́то ’мабыць’ (Сл. Брэс.). Скарочаная форма з моʼ < мо́жэ (бел. можа) і то < гэ́то (бел. гэта).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ По́дкіпень ’памылка пры снаванні красён’ (Ян.). Можа, фанетычна змененае по́дкідень ’памылка ў ткацтве’ (Уладз.), ад падкідаць, падкінуць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

able

[ˈeɪbəl]

adj.

1) які́ можа, які́ ўме́е

•

- to be able

2) здо́льны, таленаві́ты; зда́тны

She is an able teacher — Яна́ зда́тная наста́ўніца

3) кваліфікава́ны, спра́ўны

an able seaman — спра́ўны мара́к

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

гато́вы, -ая, -ае; гато́ў, гато́ва.

1. да чаго і з інф. Які зрабіў усе неабходныя прыгатаванні.

Г. да ад’езду.

2. на што або з інф. Які схільны зрабіць што-н., з якім можа што-н. адбыцца.

Г. памагаць садзіць бульбу.

Бульба гатова зацвісці.

3. Канчаткова зроблены, годны для ўжывання, выкарыстання.

Абед г.

Гатовыя дэталі.

На ўсім гатовым (наз.).

4. толькі кар. ф., у знач. вык. Выражае канчатковы вынік якога-н. дзеяння або стану і ўжыв. ў знач.:

а) памёр, сканаў;

б) зусім п’яны (разм.).

Ужо гатоў!

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

Жы́пска ’суп з мясам’ (Жд. 3). Прыкладам мясны характар супу не пацвярджаецца. Можа, з польск. дыял. (?) *grzybska zupa? Няясна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)