Verbum

грэць, грэ́ю, грэ́еш, грэ́е; грэ́ты; незак.

1. Перадаваць сваю цеплыню.

Сонца грэе.

2. Рабіць цёплым, награваць.

Г. малако.

3. Захоўваць цеплыню, засцерагаць ад холаду.

Кажух грэе добра.

4. перан. Супакойваць, суцяшаць.

Г. сэрца.

Грэюць матуліны вочы.

◊

Грэць рукі на чым (разм., неадабр.) — нажывацца несумленным спосабам.

гу́бка², -і, ДМ -бцы, мн. -і, -бак, ж.

1. Мнагаклетачная беспазваночная марская жывёліна тыпу прасцейшых.

2. Мяккі наздраваты касцяк гэтай жывёліны, які добра ўбірае вільгаць і служыць для мыцця, а таксама падобны выраб з гумы і іншых матэрыялаў.

Мыцца губкай.

|| прым. гу́бкавы, -ая, -ае.

вы́рабіцца, -блюся, -бішся, -біцца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Набыць пэўныя асаблівасці ў працэсе вытворчасці, работы.

Шкура добра вырабілася.

2. Запэцкацца (разм.).

В. ў сажу.

3. Выбрацца са складанага становішча, выкруціцца (разм.).

Як нам тут в.?

|| незак. вырабля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.

ляпі́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., ле́піцца; незак.

1. Быць пластычным, прыгодным для лепкі, здольным прыляпляцца.

Пластылін добра лепіцца.

2. Цесна размяшчацца адзін каля аднаго.

Абапал вуліцы ляпіліся старэнькія хаткі.

3. Стварацца з пластычных матэрыялаў.

Скульптурныя партрэты лепяцца марудна.

4. разм. Прыставаць, вязацца, чапіцца.

прыжы́цца, -ыву́ся, -ыве́шся, -ыве́цца; -ывёмся, -ывяце́ся, -ыву́цца; -ы́ўся, -ыла́ся, -ло́ся; зак.

1. Прыстасавацца да дадзеных умоў (бытавых, кліматычных і пад.).

П. на новым месцы.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прырасці, зрасціся з чым-н.

Прышчэпак добра прыжыўся.

|| незак. прыжыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

следапы́т, -а, М -пы́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Той, хто добра распазнае сляды, высочвае каго-н. па слядах.

Паляўнічы-с.

Разведчык-с.

2. Той, хто шукае сляды былых гістарычных падзей.

Юныя следапыты накіраваліся ў паход па месцах баявой славы.

|| прым. следапы́цкі, -ая, -ае.

тума́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены; незак., што.

1. Засцілаць, рабіць нябачным што-н.

Дым туманіў неба.

2. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.), перан. Перашкаджаць добра бачыць або ясна разумець, успрымаць што-н.

Слёзы туманілі вочы.

Т. галаву.

|| зак. затума́ніць, -ню, -ніш, -ніць; -нены.

халадо́к, -дку́, м.

1. Цяністае месца, цянёк.

Сядзець у халадку.

2. Свежае халаднаватае паветра.

Павеяла халадком.

3. Час сутак, калі ўжо спала або яшчэ не наступіла спёка.

Халадком добра касіць.

4. перан. Стрыманасць, раўнадушнасць у адносінах да каго-, чаго-н.

У голасе яго адчуваўся х.