дэйтэраміцэ́ты
(н.-лац. deuteromycetes, ад гр. deuteros = другі + mykes, -etos = грыб)
клас вышэйшых грыбоў, для якога характэрна размнажэнне вегетатыўным спосабам і канідыямі, пашыраны па ўсім зямным шары; пераважна сапратрофы, ёсць паразіты; недасканалыя грыбы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
све́рху нареч., в разн. знач. зве́рху;
жир пла́вает све́рху тлушч пла́вае зве́рху;
втора́я строка́ све́рху другі́ радо́к зве́рху;
смотре́ть све́рху вниз глядзе́ць зве́рху ўніз;
директи́ва све́рху перен. дырэкты́ва зве́рху;
◊
све́рху до́низу з ве́рху да ні́зу.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
свороти́ть сов., в разн. знач., разг. звярну́ць, мног. пазваро́чваць;
свороти́ть большо́й ка́мень звярну́ць вялі́кі ка́мень;
свороти́ть с доро́ги звярну́ць з даро́гі;
свороти́ть разгово́р с одного́ предме́та на друго́й звярну́ць гаво́рку з аднаго́ прадме́та на другі́.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
Ага́ ’так’ (Шат., Гарэц., Нас.), агы ’тс’ (КСТ), укр. ага, рус. ага, польск. aha, чэш. aha, славац. aha, балг. аха, славен. aha. Тлумачэнне інтэрвакальнага г як другаснага (Шанскі, 1, А, 37) не пераконвае. Больш верагодна ага < а‑га. Тут а‑ мае сваю першасную выклічнікавую функцыю, другі элемент выкарыстоўваецца таксама самастойна. Параўн. га? — ага. Параўн. таксама чэш. ano ’так’ (< a‑no). Няпэўнай здаецца старая сувязь з адпаведнымі формамі іншых еўрапейскіх моў (гл. Слаўскі, 1, 23).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Наварот ’вяртанне, зварот’ (Др.-Падб.), наворот ’заход’: < гУжэ другім наворотом грыбы несуць» (ТС, 3, 115); на́варатам ’у першы, другі, трэці прыём’ (Некр.). Калі першае слова з пэўнымі падставамі можна разглядаць як фанетычна адаптаваны паланізм, параўн. польск. nawrót (гл. Вячорка, БЛ, 30, 1986, 51), то астатнія несумненна ўяўляюць мясцовыя ўтварэнні ад варочаць, варочацца, вядомыя і іншым славянскім мовам. Параўн. наварачацца ’заходзіць час ад часу’ (Мат. Гом.), серб.-харв. на́врат: у вище наврата ’шматразова’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Перахо́д 1 ’эпідэмія якой-небудзь няцяжкай хваробы’ (стаўб., З нар. сл.), піряхо́д ’пераход часу пасля прымятага’ (Юрч. СНЛ), сюды ж перэхо́дзіць ’перахадзіць за тэрмін (аб карове)’, ’пераходзіць з аднаго месца на другое, у другі стан’ (ТС), пераходка ’брод’ (добр., Мат. Гом.). Да пера- і хадзі́ць, ісці (гл.).
Пераход 2 ’параход’ (Некр., ТС). Пад уплывам народнай этымалогіі з параход (гл.) — пры ад’ідэацыі лексемы пераход — як ’сродак, пры дапамозе якога можна пераправіцца з аднаго месца ў іншае’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
узне́сці сов.
1. (отнести наверх) взнести́, внести́; (поднять ввысь) вознести́;
у. на другі́ паве́рх — взнести́ (внести́) на второ́й эта́ж;
слуп по́лымя ўзнёс і́скры да не́ба — столб пла́мени вознёс и́скры к не́бу;
2. перен. (возвеличить) вознести́, превознести́, возвы́сить
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
дублёр
(фр. doubleur, ад double = падвойны)
1) той, хто паралельна з кім-н. выконвае аднолькавую работу і ў патрэбны момант можа замяніць яго (напр. артыст-д., д.-касманаўт);
2) другі састаў спартыўнай каманды, які з’яўляецца рэзервам для асноўнага саставу.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
перабра́цца, ‑бяру́ся, ‑бярэ́шся, ‑бярэ́цца; ‑бяро́мся, ‑бераце́ся; зак.
1. Пераадольваючы якія‑н. цяжкасці, перайсці, пераправіцца цераз што‑н. Перабрацца на другі бераг. Перабрацца цераз высокі плот. □ Першую машыну мост вытрымаў, перабралася і другая, і трэцяя, і пятая. Мележ.
2. Перайсці, перамясціцца на іншае месца. Я перабраўся разам з посцілкай і падушкай у другі канец адрыны і доўга разважаў пра сваё жыццё. Бажко. // Перасяліцца. Гады цераз тры Міцкевічы перабраліся на сталае жыхарства ў Навагрудак. Лойка. Узрадаваныя вераб’і ў той жа дзень перабраліся з-пад страхі ў шпакоўню, перацягнуўшы туды ўсе свае небагатыя пажыткі: пер’е, салому ды шматкі анучак. Шуцько.
•••
Перабраўся воўк у аўчынку — прыкінуўся добрым; схаваў свае намеры.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
floor [flɔ:] n.
1. падло́га
2. паве́рх;
the ground/first/second/top floor BrE пе́ршы/другі́/трэ́ці/ве́рхні паве́рх
3. дно (мора, акіяна)
4. the floor ме́сцы чле́наў парла́мента ў за́ле пасяджэ́нняў
5. the floor : get/give the floor атрыма́ць/даць сло́ва
6. мініма́льны ўзро́вень (цэн, заработнай платы)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)