бал

(фр. balle = шар)

1) адзінка вымярэння сілы якой-н. фізічнай з’явы, напр. ветру, землетрасення;

2) лічбавая ацэнка поспехаў (у школе, спорце).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ген

(гр. genos = род, паходжанне)

адзінка спадчыннага рэчыва, з дапамогай якога прыметы і ўласцівасці бацькоў перадаюцца нашчадкам; знаходзіцца ў храмасомах клетачнага ядра.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

губе́рня

(рус. губернія, ад лац. gubernare = кіраваць)

асноўная адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў Расіі (з 1708 г.) і ў СССР да 1929 г.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

до́лар

(англ. dollar, ад ням. Taler = талер)

грашовая адзінка ЗША, Канады, Мексікі, Аўстраліі, Лібарыі, Радэзіі і некаторых іншых краін, роўная 100 цэнтам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

кілаграмаме́тр

(ад кілаграм + метр)

адзінка вымярэння энергіі (работы), роўная рабоце, што затрачваецца для падняцця масы ў 1 кілаграм на вышыню 1 метр.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

легіён

(лац. legio, -onis)

1) асноўная арганізацыйная адзінка старажытнарымскага войска, у якую ўваходзіла 10 кагорт;

2) асобнае вайсковае фарміраванне ў некаторых краінах;

3) перан. вялікая колькасць, мноства каго-н., чаго-н. (напр. л. зорак).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

бар 1, ‑а, м.

1. Невялікі рэстаран або частка рэстаране, дзе наведвальнікаў абслугоўваюць ля высокай стойкі. У бары былі асобныя пакоі, дзе сталыя наведвальнікі маглі займацца картачнай гульнёй. Лынькоў.

2. Невялікі буфет або аддзяленне ў шафе, буфеце для він.

[Англ. bar.]

бар 2, ‑а, м.

Спец. Адзінка вымярэння ціску.

[Ад грэч. baros — цяжар.]

бар 3, ‑а, м.

Падводная пясчаная наносная мель у прыбярэжнай паласе мора перад вусцем ракі.

бар 4, ‑а. м.

Спец. Галоўная рабочая частка ўрубавай машыны і горнага камбайна, якая ўгрызаецца ў народу.

[Англ. bar.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аб’е́кт, -а, М -кце, мн. -ы, -аў, м.

1. У філасофіі: тое, што існуе па-за намі і незалежна ад нашай свядомасці, навакольны свет, матэрыяльная рэчаіснасць (спец.).

2. З’ява, асоба, якія падпадаюць пад уздзеянне чыёй-н. дзейнасці.

А. навуковага даследавання.

А. назірання.

3. Прадпрыемства, будоўля, установа як адзінка гаспадарчага або абароннага значэння, а таксама ўсё тое, што з’яўляецца месцам якой-н. дзейнасці.

А. будаўніцтва.

Пускавы а.

4. У граматыцы: семантычныя катэгорыі са значэннем таго, на каго (што) накіравана дзеянне; тое, што і дапаўненне (спец.).

|| прым. аб’е́ктны, -ая, -ае (да 1 знач.) і аб’е́ктавы, -ая, -ае (да 3 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

раё́н, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Частка тэрыторыі, мясцовасць, што вылучаецца паводле якіх-н. асаблівасцей, прыкмет.

Прамысловы р.

Паўночныя раёны краіны.

Р. засухі.

2. Адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе вобласці, краю, рэспублікі або ўнутры вялікага горада.

Лагойскі р.

Першамайскі р. горада Мінска.

3. Адміністрацыйны цэнтр, а таксама галоўныя ўстановы такой адміністрацыйна-тэрытарыяльнай адзінкі (разм.).

Быў я ў раёне на нарадзе.

4. Месца, якое прылягае да чаго-н., размешчана вакол чаго-н.

Жыць у раёне вакзала.

5. Пра сельскую мясцовасць (разм.).

Бацькі жывуць на раёне.

|| прым. раённы, -ая, -ае (да 2, 3 і 5 знач.).

Р. цэнтр.

Раённае начальства.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ар

(фр. аrе, ад лац. area = плошча, паверхня зямлі)

адзінка зямельнай плошчы ў метрычнай сістэме мер, роўная 100 м​2, або 0,01 га.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)