канта́нга

(англ. contango)

суадносіны цэн, пры якіх цэны па здзелках на тэрмін перавышаюць цэны на наяўны тавар, а цэны на тавар з аддаленымі тэрмінамі пастаўкі вышэйшыя, чым з бліжэйшымі (проціл. бэквардэйшн).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

семі́ты

(ад гр. Sem, ад ст.-яўр. Sem = імя аднаго з сыноў біблейскага Ноя)

тэрмін, які прымяняецца ў адносінах да народаў, што размаўляюць на семіцкіх мовах (арабаў, сірыйцаў, яўрэяў і інш.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

каранці́н, ‑у, м.

1. Часовая ізаляцыя заразна хворых і асоб, якія сутыкаліся з імі, з мэтай прадухіліць распаўсюджанне інфекцыі. Тэрмін каранціну. Накласці каранцін. // Сістэма мерапрыемстваў, накіраваных на ліквідацыю інфекцыі (сярод насельніцтва, у сельскай гаспадарцы і пад.). Інспекцыя па каранціну.

2. Санітарны пункт для агляду асоб, суднаў і тавараў, якія прыбываюць з заражанай мясцовасці. — Я ўжо хадзіў, распытваў. Тут, у каранціне, нас могуць пратрымаць яшчэ доўгі час. Лынькоў.

[Фр. quarantaine.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

аддалі́ць, ‑далю, ‑даліш, ‑даліць; зак., каго-што ад каго-чаго.

1. Перамясціць каго‑, што‑н. на большую адлегласць ад каго‑, чаго‑н. Аддаліць гаспадарчы двор ад жылля.

2. Перанесці, прызначыць тэрмін выканання чаго‑н. на пазнейшы час; адтэрмінаваць. [Валодзю] як бы хацелася аддаліць той момант, якога ён даўно прагнуў, момант спаткання з маці. Чорны.

3. Выклікаць адчужанасць, стаць прычынай адчужанасці. Гэта нязначнае здарэнне канчаткова аддаліла іх.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыспе́шваць, прыспе́шыць zur ile ntreiben*, drängen vt; beschlunigen vt;

прыспе́шваць якую-н. спра́ву ine Sche beschlunigen; разм. Fuer hnter etw. (A) mchen; näher rücken vt (наблізіць тэрмін)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

пяціго́ддзе н.

1. (тэрмін) fünf Jhre; Jahrfünft n -(e)s, -e (пяцігодка);

за гэ́тае пяціго́ддзе in desen fünf Jhren;

2. (гадавіна) fünfter Jhrestag; Fünfjahrfeier f -; fǘnfjähriges Jubiläum

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Sicht

f -

1) ба́чнасць, від, перспекты́ва

ußer ~ sein — быць не ў по́лі зро́ку

in ~ sein — быць ба́чным, быць у по́лі зро́ку

2) тэ́рмін; час

auf lnge [wite] ~ — на далёкае бу́дучае, на праця́глы перы́яд ча́су

Wchsel von krzer [lnger] ~ — вэ́ксаль на каро́ткі [до́ўгі] тэ́рмін

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

АФІЦЫ́РАВАННЕ

(ад лац. afficio прычыняю, уздзейнічаю),

здольнасць прадмета ўздзейнічаць на органы пачуццяў. Тэрмін уведзены ням. філосафам І.Кантам, які лічыў, што пачуццёвыя ўяўленні ўзнікаюць у выніку ўздзеяння «рэчаў у сабе» на органы пачуццяў, а кожны прадмет павінен пэўным чынам «афіцыраваць» душу, каб здзейснілася пазнанне.

т. 2, с. 135

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

адсе́дзець, -се́джу, -се́дзіш, -се́дзіць; -се́дзеў, -се́дзела і адсядзе́ць, -сяджу́, -сядзі́ш, -сядзі́ць; -сядзі́м, -седзіце́, -сядзя́ць; -сядзе́ў, -сядзе́ла; -се́джаны; зак.

1. Адбываючы пакаранне, прабыць які-н. тэрмін у турме.

Ён сваё адсядзеў у астрозе.

А. за растрату.

2. што. Седзячы ў нязручнай позе, давесці да здранцвення якую-н. частку цела.

А. нагу.

3. Прабыць дзе-н., праседзець некаторы час.

А. цэлую гадзіну ў прыёмнай.

|| незак. адсе́джваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. адсе́джванне, -я, н. і адсе́дка, -і, ДМ -дцы, ж. (да 2 і 3 знач.; разм.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прапанава́ць, -ну́ю, -ну́еш, -ну́е; -ну́й; -нава́ны; зак. і незак., каму.

1. каго-што або з інф. Падаць (падаваць) на абмеркаванне як пэўную магчымасць.

П. новы праект. П. пабудаваць мост.

П. чыю-н. кандыдатуру для абмеркавання.

2. што. Запытаць (пытаць), задаць (задаваць).

П. пытанне. П. задачу.

3. каго-што. Даць (даваць) у чыё-н. распараджэнне.

П. свае паслугі.

4. з інф. Патрабаваць, загадаць (загадваць) што-н. зрабіць (рабіць).

П. закончыць пабудову ў тыднёвы тэрмін.

|| незак. яшчэ прапано́ўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. прапано́ва, -ы, ж. і прапанава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)