нае́сці, ‑ем, ‑ясі, ‑есць; ‑ядзім, ‑ясце, ‑ядуць; пр. наеў; ‑ела; заг. наеш; зак.
Разм.
1. чаго і без дап. З’есці што‑н. у нейкай колькасці. Наесці ў рэстаране на пяць рублёў.
2. што і чаго. Атрымаць, нажыць у выніку сытнай яды. [Самусевіч:] — Ну, добра, я дакажу, што Самусевіч можа працаваць, і не абы-як... — Хто цябе ведае, — знарок ўпікалі яго. — Сала на жываце наеў, а ў галаве скразнякі загулялі... Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рабо́тка, ‑і, ДМ ‑тцы; Р мн. ‑так; ж.
Разм. Памянш.-ласк. да работа (у 2, 6 знач.); невялікая або прыемная работа. — Тады еш ды адпачні з дарогі, а я ў сад загляну, работку там яшчэ не паспеў кончыць. Парахневіч. [Забіч:] — Хораша працаваць! Ой хораша, калі так работка кіпіць! Савіцкі. // Разм. зневаж. Пра дрэнную работу. [Багуцкі:] — Эге, нікуды не варта работа такая. З такой работкай паравоз і перагона не пройдзе. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сле́пнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. слеп, ‑ла; незак.
Рабіцца сляпым; траціць здольнасць бачыць. Румба слепла, працаваць яна не магла ўжо зусім. Навуменка. [Юстына:] — Пахавала дачок, дый Гарбуна старога. Ой, колькі я выплакала тады, ажно слепнуць стала. Гурскі. // Часова не бачыць (ад дыму, моцнага святла і пад.). Беларусь — мая маці і мова, паветра і хлеб! Гэта ўзважана сэрцам, на нервах расстайных дарог, дзе не раз пад агнём задыхаўся ад дыму і слеп. Вялюгін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
teach
[ti:tʃ]
v.t. taught, teaching
1) вучы́ць, навуча́ць
2) выклада́ць, вучы́ць
He teaches mathematics — Ён выклада́е матэма́тыку
3) працава́ць наста́ўнікам, наста́ўнічаць
4) правуча́ць
I will teach him a lesson — Я яго́ правучу́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
toil
I [tɔɪl]
1.
n.
цяжка́я пра́ца
2.
v.i.
1) ця́жка працава́ць
2) зь ця́жкасьцю ісьці́
3.
v.t.
рабі́ць цяжко́ю пра́цай
II [tɔɪl]
n., often toils, pl.
се́тка f.; сіло́ n.; па́стка f.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
адда́ча ж
1. (дзеянне) Ábgabe f -, -n;
2. (ружжа) Rückstoß m -es, -stöße;
3. тэх (карысны эфект) Wírkungsgrad m -es, -e; Nútzef fekt m -(e)s, -e;
працава́ць з по́ўнай адда́чай vóller Híngabe árbeiten
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
operate [ˈɒpəreɪt] v.
1. дзе́йнічаць, працава́ць;
Japanese companies operating in Europe япо́нскія кампа́ніі, які́я дзе́йнічаюць у Еўро́пе
2. уздзе́йнічаць, уплыва́ць
3. кірава́ць, зага́дваць
4. med. (on smb.) (for smth.) аперы́раваць, рабі́ць апера́цыі;
He was operated on for appendicitis. Яму прааперыравалі апендыцыт.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
запа́л I, -лу м. запа́л, задо́р, задо́рность ж., рве́ние ср., воодушевле́ние ср.;
працава́ць з ~лам — рабо́тать с запа́лом (с задо́ром, с рве́нием, с воодушевле́нием)
запа́л II м., воен. запа́л, запа́льник
запа́л III м., тех. запа́л м.; затра́вка ж.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
зме́на, -ы, мн. -ы, змен, ж.
1. гл. змяніцца, змяніць.
2. Прамежак часу, пасля заканчэння якога група людзей (якія працуюць, вучацца і пад.) зменьваецца другой такой групай.
Вячэрняя з.
Працаваць у тры змены.
3. Група людзей, што працуе, вучыцца і пад. ў гэты прамежак.
Прыступіла да працы начная з.
4. Той (тыя), хто прыходзіць на змену каму-, чаму-н.
Рыхтаваць сабе змену.
Маладая з.
5. Камплект абутку, адзення, якія час ад часу мяняюцца.
Дзве змены бялізны.
◊
На змену каму-чаму — услед за кім-, чым-н.; замяніць сабой каго-, што-н.
|| прым. зме́нны, -ая, -ае (да 2 і 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
жы́ла, -ы, мн. -ы, жыл, ж.
1. Назва крывяносных сасудаў.
2. Тое, што сухажылле (разм.).
Сінія жылы на руках.
3. Трэшчына ў зямной кары, запоўненая горнай пародай, а таксама сама горная парода ў такой трэшчыне.
Залатаносная ж.
4. Багністае месца з падземнай крыніцай (разм.).
5. Асобны провад кабелю.
Провад з трох жыл.
◊
Выцягваць жылы з каго (разм.) — мучыць якімі-н. даручэннямі, празмернымі патрабаваннямі.
Залатая жыла — вельмі багатая крыніца даходу.
Ірваць жылы (разм.) — вельмі цяжка працаваць.
Напінаць жылы (разм.) — напружвацца з усіх сіл.
На ўсе жылы, з усіх жыл (разм.) — на поўную сілу.
|| прым. жы́льны, -ая, -ае (да 1—3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)