Verbum

трава́, -ы́, ДМ -ве́, мн. тра́вы, траў, ж.

Расліна з аднагадовымі зялёнымі неадзеравянелымі парасткамі і сцяблом.

◊

Трава травой (разм., неадабр.) — пра нясмачную яду.

|| памянш.-ласк. тра́ўка, -і, ДМ тра́ўцы, мн. -і, тра́вак, ж. і траві́ца, -ы, ж.

|| прым. травяны́, -а́я, -о́е.

трасі́раваць¹, -рую, -руеш, -руе; -руй; -раваны; зак. і незак., што.

1. Абазначыць (абазначаць) трасу (у 1 знач.).

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пакінуць (пакідаць) след пры палёце (пра кулю, снарад).

|| наз. трасі́раванне, -я, н. і трасіро́ўка, -і, ДМ -о́ўцы, ж.

тума́ніцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -іцца; незак.

1. Засцілацца, ахутвацца туманам.

Удалечыні туманіцца лес.

2. перан. Пра вочы, погляд, памяць і пад.: пазбаўляцца здольнасці добра бачыць, разумець (разм.).

Галава туманіцца.

|| зак. затума́ніцца, 1 і 2 ас. звычайна не ўжыв., -іцца.

угавары́цца, -вару́ся, -во́рышся, -во́рыцца; зак.

1. Загадзя дамовіцца пра што-н.; прыйсці да згоды ў выніку перагавораў.

У. аб сустрэчы.

Угаварыліся, што збяромся ў нядзелю.

2. Сказаць лішняе, прагаварыцца (разм.).

Чалавек угаварыўся, а потым паправіўся.

|| незак. угаво́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 1 знач.).

улі́пнуць, -ну, -неш, -не; улі́п, -пла; -ні; зак.

1. у што. Папасці ў што-н. ліпкае, вязкае.

2. перан. Трапіць у непрыемнае становішча (разм.).

У. у гісторыю.

3. Добра аблегчы, прыстаць (пра адзенне, абутак; разм.).

Сукенка ўліпла.

|| незак. уліпа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

фла́гман, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Камандуючы флотам або буйным злучэннем ваенных караблёў.

2. Вядучы ваенны карабель (марскі або паветраны), на якім знаходзіцца камандуючы эскадрай.

3. перан. Пра што-н. самае буйное, самае галоўнае сярод падобнага.

Ф. культуры.

|| прым. фла́гманскі, -ая, -ае.

флю́гер, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Прыбор для вымярэння напрамку і хуткасці ветру.

2. Флажок, які прымацоўваўся да пікі кавалерыста (гіст.).

3. перан. Пра таго, хто часта мяняе свае погляды, перакананні (неадабр.).

|| прым. флю́герны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

цо́каць¹, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. Утвараць адрывістыя кароткія гукі, стукаючы чым-н. цвёрдым аб камень, метал і пад.

Падковы цокаюць па бруку.

2. Утвараць кароткія звонкія гукі (пра птушак, звяроў і пад.).

|| аднакр. цо́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. цо́канне, -я, н.

чы́каць, -аю, -аеш, -ае; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Пра гукі, якія ўтвараюцца работай некаторых механізмаў.

Гадзіннік чыкае.

2. што і без дап. Хутка рэзаць, сячы і пад. (разм.).

|| аднакр. чы́кнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

|| наз. чы́канне, -я, н.

юбіле́й, -ю, мн. -і, -яў, м.

1. Гадавіна чыйго-н. жыцця, чыёй-н. дзейнасці, існавання каго-, чаго-н. (звычайна пра круглую дату).

Адзначаць ю.

Пяцідзесяцігадовы ю. пісьменніка.

2. Урачыстасці, прысвечаныя такой гадавіне.

Запрасіць на ю.

|| прым. юбіле́йны, -ая, -ае.

Ю. медаль.

Юбілейныя дні.