Verbum

дано́с, ‑у, м.

Тайнае паведамленне уладам, начальству аб чыіх‑н. недазволеных, процізаконных дзеяннях. — На вас данёс, валасны старшыня Язэп Брыль! Сам асабіста хадзіў да станавога прыстава з даносам! Колас. — За горадам была падпольная сходка, на якую паліцыя па нейчым даносе зрабіла аблаву. Мурашка.

дзераве́ншчына, ‑ы, ж.

Разм. пагард. Пра недасведчанага, праставатага чалавека; яго нявыхаванасць. Сам Міхалка, калі ён выпадкам запытае, чаго ён стаіць на каленках, тлумачыць так: — Я яшчэ — «дзеравашчына», не знаю гарадскіх парадкаў і кепска трымаю сябе. От з мяне і выбіваюць, «дзеравеншчыну». Колас.

ды́скант, ‑а, М ‑нце, м.

1. Высокі хлапечы голас, які адпавядае жаночаму сапрана. — Я сам паеду ў райком да Янушковіча, — аксамітны басок Бабейкі паступова ператвараўся ў дыскант. Хадкевіч. // Спявак з такім голасам.

2. Падгалосак над асноўным голасам у беларускіх і ўкраінскіх народных песнях.

[Лац. diskantus.]

дыскрэдытава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак. і незак., каго-што.

Падарваць (падрываць) давер’е да каго‑, чаго‑н., прынізіць (прыніжаць) чый‑н. аўтарытэт, значэнне. Дыскрэдытаваць ідэю. □ Панскія служкі абвінавачвалі літаратараў у антыпольскай крамоле, імкнуліся дыскрэдытаваць беларускую паэзію, адмаўляючы нават сам факт яе існавання. Хромчанка.

[Ад фр. discréditer.]

лі́тнік, ‑а, м.

Спец. Адтуліна або прыстасаванне для падводу расплаўленага металу ў ліцейную форму. Метал, здавалася, сам знаходзіў літнік, каб папасці і забегчы ў форму. Скрыган. // Частка металу, якая асталася на адлітай рэчы ў месцы ўлівання металу ў ліцейную форму. Адрэзаць літнік.

падвучы́цца, ‑вучуся, ‑вучышся, ‑вучыцца; зак.

Разм. Павучыцца дадаткова; павысіць сваю кваліфікацыю. Падвучыцца англійскай мове. □ Правучыўшы пяць гадоў дзяцей у Ясенеўцы, захацеў я і сам падвучыцца. Васілевіч. [Сцяпан:] — Узялі мяне ў дзіцячы дом, падвучыўся я там, а потым і мара мая збылася — стаў трактарыстам. Бяганская.

паляўні́цтва, ‑а, н.

Занятак паляваннем. — Ніколі [Лявон] за плуг не браўся, хоць ад бацькі меў чвэрць валокі. Аддаваў у арэнду, а то і проста кідаў надзел без догляду, а сам бадзяўся па манастырах, прабаваў займацца паляўніцтвам, лячыў людзей зеллем, загаворваў кроў, змяіны ўкус. Кулакоўскі.

панікёр, ‑а, м.

Чалавек, які сам лёгка паддаецца паніцы або распаўсюджвае чуткі, якія выклікаюць паніку. [Камісар:] — Панікёр! Кожны куст за фашыста прымаеш! Шамякін. Клямт спрабаваў даведацца аб праўдзівасці чутак у аднаго штабнога афіцэра, але той адразу раздражнёна накінуўся на яго і абазваў панікёрам. Мележ.

прыпе́ў, ‑певу, м.

1. Словы песні, якія паўтараюцца пасля кожнага куплета. Больш сотні здаровых галасоў.. гучна хваталі вясёлы прыпеў. Чорны.

2. Спевы, песня, якімі суправаджаецца што‑н. Думаў Вася мо хвіліну. Потым з прысвістам, з прыпевам Кінуўся і сам На дрэва. Вітка.

разлі́чвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да разлічыцца.

2. Несці адказнасць за каго‑, што‑н. [Дзядзька Іван:] — Не ўмеў [зяць] сумленна з працы жыць, дык цяпер вось разлічваецца... Васілевіч. За гэты свой і свайго начальства промах Арцём Іванавіч сам разлічваецца. Мележ.

3. Зал. да разлічваць.