Уласцівасць дзелавітага. Камісар стараўся трымаць сябе з такім спакоем і дзелавітасцю, нібы ён сапраўды ўсё можа.Мележ.[Бонч-Бруевіч] ветліва спаткаў .. [Мяснікова], бо паважаў за дзелавітасць, востры розум і прынцыповасць.Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
цэ́нтнер, ‑а, м.
Адзінка вымярэння вагі, роўная 100 кг. — Наш калгас можа даць не менш як, сто пяцьдзесят цэнтнераў мяса і па восемсот малака на кожныя сто гектараў, — гаварыў дакладчык.Дуброўскі.
[Ням. Zentner.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
экспансі́ўны, ‑ая, ‑ае.
Нястрыманы, які бурна выяўляе свае пачуцці. Антось быў значна маладзейшы за свайго субяседніка-суседа. Можа таму і больш экспансіўны ў гутарцы, у думках.Машара.// Узбуджаны, усхваляваны. Экспансіўны голас.
[Фр. expansif.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пат1
(фр. pat, ад лац. pactum = умова, дагавор)
становішча ў шахматнай гульні, калі адзін з партнёраў не можа зрабіць чарговага ходу, не падставіўшы пад удар свайго караля (партыя лічыцца нічыйнай).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
bodaj
1.кніжн. бадай; бадай бы; каб;
2. хоць бы;
usłyszeć bodaj kilka dobrych słów — пачуць хоць бы некалькі добрых слоў;
3. хіба; можа
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
АНТЫЛАГІ́ЗМ
(ад анты... + грэч. logos розум),
формула логікі, якая адлюстроўвае несумяшчальнасць пасылак катэгарычнага сілагізму з адмаўленнем яго заключэння. У аснове антылагізму ляжаць законы лагічнага вываду, паводле якіх вынік не можа быць памылковым, калі пасылкі праўдзівыя. Тэорыя антылагізму — адзін з варыянтаў сілагістыкі.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БЛОК ПАЛІТЫ́ЧНЫ,
аб’яднанне, якое ствараецца для дасягнення агульных паліт. мэтаў. Можа быць пагадненнем аб сумесных дзеяннях паміж паліт. партыямі, грамадскімі арг-цыямі (напр., у час выбараў), дзяржавамі. У парламентах парт. фракцыі складаюць блокі для падтрымкі ці адхілення якога-н. Закону.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АКТО́Д
[ад грэч. oktō восем + (электр)од],
электронная лямпа, якая мае 8 электродаў: анод, катод і 6 сетак; камбінацыя трыёда і пентода. Выкарыстоўваецца ў супергетэрадзінных радыёпрыёмніках як частотапераўтваральная (трыёдная частка) і змяшальная (пентодная частка) лямпа. Можа замяняцца гептодам і пентагрыдам.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Буслік ’сто грамаў гарэлкі’ (Інстр. III). Няясна. Можа, ёсць сувязь з бусава́ць, буса́ць ’п’янстваваць’ (гл.). Параўн. яшчэ рус.бусла́й ’чалавек, які любіць пагуляць, павесяліцца, гуляка’ (гэта, аднак, можа быць і іншага паходжання, гл. Фасмер, 1, 251). Не выключаецца і сувязь з бу́сел, але якая тут матывацыя?
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Möglichkeit
f -, -en магчы́масць, мажлі́васць
nach ~ — па ме́ры магчы́масці
es gibt [bestéht] éine ~ — ёсць [ма́ецца] магчы́масць
ist das die ~! — разм. не мо́жа быць!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)