цэмента́цыя, ‑і, ж.

Спец.

1. Спосаб умацавання грунтаў, бетонных кладак і пад. увядзеннем у іх пад ціскам вадкага цэментнага раствору. Цэментацыя шчылін у грунце.

2. Насычэнне паверхневых слаёў сталі вугляродам для павелічэння іх цвёрдасці.

3. Працэс здабывання металаў з раствораў хімічным аднаўленнем больш электраадмоўнымі металамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

таркрэ́т

[лац (tec)tor(ium) (con)cretum = ушчыльнены тынк]

машына, якая падае пад ціскам бетонную сумесь на паверхню ў час таркрэтавання.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

фільтрпрэ́с

(ад фільтр + прэс)

фільтр, у якім працэс фільтравання праходзіць пад высокім ціскам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ЛАЖЭ́ЧНІКАЎ Яўген Барысавіч

(н. 9.7.1932, г. Барысаў Мінскай вобл.),

бел. вучоны ў галіне машынабудавання і апрацоўкі матэрыялаў ціскам. Д-р тэхн. н. (1988), праф. (1990). Скончыў БПІ (1955). У 1968—69 нам. гал. рэдактара Бел. Сав. Энцыклапедыі, з 1969 у Бел. політэхн. акадэміі. Навук. працы па тэорыі і тэхналогіі апрацоўкі матэрыялаў ціскам, распрацоўцы канструкцый тэхнал. абсталявання.

Тв.:

Самоходные погрузчики. М., 1963 (разам з Я.А.Волчакам, М Д.Бернштэйнам);

Новые материалы в технике. Мн., 1971 (разам з Я.І.Бельскім, А.М.Дзмітровічам);

Прокатка в порошковой металлургии. М., 1987.

т. 9, с. 97

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

антыцыкло́н

(ад анты- + цыклон)

зона з высокім атмасферным ціскам, якая характарызуецца ясным, сонечным надвор’ем.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

барбатава́ць

(ад фр. barbotage = перамешванне)

прапускаць газ або пару праз слой вадкасці пад ціскам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гідрато́рф

(ад гідра- + торф)

торф, здабыты размываннем яго залежаў струменем вады пад высокім ціскам.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

гідраэкстру́зія

(ад гідра- + экструзія)

апрацоўка матэрыялаў ціскам, які ствараецца пры дапамозе спецыяльных кампрэсараў вадкасцю.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

цэмента́цыя, -і, ж. (спец.).

1. Спосаб умацавання грунтоў, бетонных кладак і пад. шляхам увядзення ў іх пад ціскам вадкага цэментнага раствору.

Ц. скважын.

2. Працэс здабывання з раствораў золата, серабра, медзі іх выцясненнем (як больш электрададатных) менш высакароднымі металамі (менш электрададатнымі).

3. Насычэнне паверхні малавугляроднай сталі вугляродам пры высокай тэмпературы з мэтай стварэння цвёрдага паверхневага слоя.

4. Геалагічны працэс счаплення састаўных частак горнай пароды растворанымі мінеральнымі рэчывамі.

|| прым. цэментацы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

антыцыкло́н

(ад гр. anti = супраць + kyklon = які верціцца)

зона з высокім атмасферным ціскам, якая характарызуецца ясным, сонечным надвор’ем (параўн. цыклон).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)