Віту́ха ’матавіла’ (Шат.; КЭС, лаг.; Інстр. II); ’дошчачка для снавання красён’ (Шатал.); ’пустазелле, бярозка, Convolvulus’ (З нар. сл.); ’фасоля, якая ўецца’ (Мат. Гом.). Рус.обвива́льница, польск.powój ’бярозка, Convolvulus’. Да віць, віты.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АЦЫДАФО́БНЫЯ АРГАНІ́ЗМЫ
(ад лац. acidus кіслы + грэч. phobos страх),
арганізмы, якія развіваюцца толькі ў нейтральным і шчолачным асяроддзях. Да іх належаць, напрыклад, урабактэрыі, якія разбураюць мачавіну (добра растуць у шчолачным асяроддзі пры pH 8—9 і зусім не развіваюцца ў асяроддзі з pH ніжэй за 6), і вышэйшыя расліны — буракі, люцэрна, фасоля і інш.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ацыдафо́бны
(ад лац. acidus = кіслы + гр. phobos = страх);
а-ыя арганізмы — арганізмы, якія не вытрымліваюць значнай кіслотнасці і развіваюцца толькі ў нейтральным і шчолачным асяроддзі (напр. буракі, фасоля).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Bóhne
f -, -n
1) фасо́ля; боб
2) зе́рне
Káffee in ~n — ка́ва ў зярня́тах
3) цуке́рка
kéine ~! — ніко́лькі!, нізва́ння!
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Віту́шка ’матавіла’ (БРС, Сцяшк.); ’вялікае верацяно, на якое звіваюць пражу з 2–3 верацён для прасушкі’ (Бір. Дзярж., Сцяшк. МГ); ’вясельны пірог’ (КТС); ’фасоля, якая ўецца’ (Мат. Гом., Інстр. II). Рус.виту́шка ’матавіла; калач, крэндзель’. Да віць, віты (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пяхо́тка ’фасоля, якая не ўецца’ (слонім., Расл. св.), пехо́тка ’тс’ (ПСл), параўн. укр.піхо́та ’тс’, польск.piechota ’тс’, балг.пеша́к ’тс’ і ’пешаход’, што семантычна выводзяцца з ’прыземлены, прыбіты, прыціснуты да зямлі; пешы’ (ЕСУМ, 4, 419). Гл. пе́шка, пехата́.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Бо́львар ’фальварак’ (Яшкін). Відавочна, з *фольварк (< польск.folwark < ням., гл. Варш. сл., 1, 759; Брукнер, 124). Праўда, непасрэдны пераход ф > б не вельмі засведчаны (прыклады тыпу ба́са ’кадушка’, басоля ’фасоля’ (гл.) можна тлумачыць і іначай), але іншай магчымасці этымалагізавання, здаецца, няма.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
strączkowy
strączkow|y
1. струкавы; струковы;
fasola ~a — фасоля струковая;
2. ~е мн. бабовыя
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
bean
[bi:n]
n.
1) фасо́ляf., боб -у m.
2) зе́рне (ка́вы)
3) Sl. галава́f.
4) Slang грош -а m.
not a bean — ні граша́
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
запле́сцісов.
1. (перевивая) заплести́;
з. касу́ — заплести́ ко́су;
2. заде́лать, заплести́;
з. дзі́рку лазо́й — заде́лать (заплести́) ды́рку лозо́й;
3. оплести́;
фасо́ля ~ляла́ плот — фасо́ль оплела́ забо́р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)