(Andriђ) Іва (9.10.1892, в. Долак, каля г. Траўнік, Боснія — 13.3.1975),
югаслаўскі пісьменнік і дыпламат.Д-р філасофіі (1924). Чл. Сербскай АН (з 1926), Югаслаўскай (з 1951) і Славенскай (з 1953) акадэмій навук і мастацтваў. У 1921—41 дыпламат у еўрап. краінах. Аўтар зб-каў лірычных вершаў у прозе «Ex ponto» (1918), «Неспакоі» (1920), апавяданняў і аповесцяў «Шлях Аліі Джэрджалеза» (1920), «Мост на Жэпе» (1947) і інш., кароткіх раманаў «Паненка» (1945), «Пракляты двор» (1954). Сусв. вядомасць прынеслі гіст. раманы пра мінулае Босніі «Траўніцкая хроніка» і «Мост на Дрыне» (абодва 1945). Гал. рысы яго твораў — філас. напоўненасць і глыбокі псіхалагізм. Літ.-крыт. працы пра дзеячаў сербскай і сусветнай культуры. Нобелеўская прэмія 1961. На бел. мову творы Андрыча перакладалі В.Рагойша, А.Разанаў, Л.Самасейка, Б.Сачанка, Г.Тварановіч, І.Чарота.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
damn
[dæm]1.
v.
1) асуджа́ць
2) пракліна́ць
3) клясьці́
2.
adj.
пракля́ты
3.
n.
кляцьба́f.; праклён -у m.
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
згра́я, ‑і, ж.
Разм.
1. Група сабак, ваўкоў і пад. Зграя сабак ахоўвае Скарбы, дабро запаветнае.Дзяргай.[Ваўкі] палююць зграямі на ласёў, аленяў і казуль.В. Вольскі.
2.перан. Банда, шайка. Пракляты навек нямецкі фашызм, няўжо не хопіць ва ўсёй тваёй зграі здольнасці зразумець, што нельга будаваць сваё шчасце на вялікім няшчасці мільёнаў.Быкаў.Зладзейская зграя канец свой знайшла.Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
blessed
[blestorˈblesɪd]
adj.
1) сьвяты́
the Blessed Trinity — сьвята́я Тро́йца
2) благасла́ўлены
3) шчасьлі́вы, шча́сны, блажэ́нны
Blessed are the pure in heart — Шчасьлі́выя чы́стыя сэ́рцам
4) ра́дасны
5) informalпракля́ты
I can’t get this blessed car to start — Не магу́ заве́сьці гэ́ты пракля́ты аўтамабі́ль
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
вох, выкл.
1. Выказвае здзіўленне, гора, боль, жаль, сполах і інш. пачуцці. [Шэмет:] — Пара цяпер якраз такая... Адышоўшы кіламетраў са два ад горада ўверх — вох і рыбы.Лобан.[Марка Парэмская:] — Даўненька ляжыць [Павел] за далёкім Дунаем... Вох, чаго ён не нарабіў, гітлеруга пракляты!..Ракітны.
2.узнач.наз.во́хі, ‑аў. Вохканне, нараканне. Таму зразумелы тыя вохі і ахі, якія апанавалі дзеда, калі ён не далічыўся краса[ла].Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закля́ты, ‑ая, ‑ае.
1. Такі, на якога накладзена закляцце; пракляты. Многа было апавяданняў і пра заклятыя грошы.Чорны.Міхал ідзе адзін, пануры, І сам ён хмур, і думкі хмуры, Як гэты лес, снягамі сцяты Як замоўлены, закляты.Колас.
2. Непрымірымы, вечны (пра ворага, праціўніка). Шмат пакуль у смерці памагатых, Ворагаў жыцця заклятых.Зарыцкі.— Хай заклятыя паны На галлі асін пятрэюць!Кляшторны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чарто́ўскі, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да чорта. Чартоўскае насланнё. □ Увішны-то увішны, але калі браць на маштабы, дык напроці .. [Сёмкі Фартушніка] Хурс, напрыклад, быў увішны не як чорт, а як сам старшыня ўсяго чартоўскага кодлішча.Чорны.// Такі, як у чорта; злы.
2.Пракляты, ненавісны, страшэнны. І хочацца вельмі Андрэю шпурнуць Гранату ў чартоўскую гэтую хату. А следам за ёй і другую гранату.Зарыцкі.
3.Разм. Незвычайна моцны, вялікі па ступені праяўлення. Чартоўская вышыня. Чартоўская хуткасць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
bloody[ˈblʌdi]adj.
1. крыва́вы;
a bloody nose скрыва́ўлены нос
2. крыважэ́рны, лю́ты
3.BrE, slang, tabooпракля́ты, хале́рны (у лаянцы);
What bloody awful weather! Якое праклятае надвор’е!;
He doesn’t bloody care about the matter. Ён ні халеры не думае пра справу.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Каяны́ ’бессаромныя вочы’ (клец., Нар. лекс.). Адносна дэфініцыі параўн. прыклад. «Нібось каяны хаваў, як стыдзіла» (с. 207). Рэгіянальная інавацыя. Утворана, відаць, з суф. ‑ан (‑ян), які адзначаны Сцяцко, Афікс. наз., 26: назвы асоб па іх схільнасці да адпаведнага дзеяння, з экспрэсіяй непахвальнасці. Параўн. маладзян ’пажылы чалавек са звычкамі маладых’, салапап ’салапяка’ і інш. Калі прымаць такі варыянт утварэння, неабходна звязваць з дзеясловам каяць ’ганіць, караць’. Магчыма, не выключаны ўплыў каін ’пракляты, які не раскаяўся, акаянны’, каінскі ’акаянны’; «Каінская твая душа» (Нас.), аднак давесці гэта цяжка.
1. Таптаць некаторы час. Патаптаць сена. □ Гюнтэр сашчапіў кулак і, узмахнуўшы рукою, з сілай бразнуў крыж аб падлогу. Не ўстаючы з крэсла, патаптаў яго абцасам свайго абшытага скурай валёнка.Дамашэвіч.
2. Топчучы, змяць, знішчыць, падушыць. Патаптаць траву. □ Патаптаў арол пракляты Сакаліных птушанят.Грахоўскі.Калі бегчы па градах, старая закрычыць, бо Сцёпка патопча ўвесь агурочнік.Хомчанка.Пасля агарадзіў [Лабановіч] гэту грушку.., каб не патаптала і не паламала яе жывёла.Колас.