дысаго́нія

(ад гр. dissos = падвойны + goneia = зараджэнне)

здольнасць некаторых грэбнявікоў размнажацца палавым спосабам у лічынкавай стадыі, а затым у дарослым стане.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

дубальто́вы

(польск. dubeltowy, ад с.-н.-ням. dubbelt)

які складаецца з двух аднародных або падобных прадметаў, частак; падвойны (напр. д-ыя рамы).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

geminate

1. [ˈdʒemɪneɪt]

v.

1) падво́йваць (-ца), здво́йваць (-ца)

2) разьмяшча́ць па́рамі

2. [ˈdʒemɪnət]

adj.

падво́йны; які́я расту́ць па́рамі або́ разьме́шчаныя па́рамі (пра лісты́)

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

дубль

(фр. double = падвойны)

1) паўтарэнне, варыянт, другі экземпляр чаго-н. (напр. кінакадраў пры здымцы фільма);

2) другая, запасная каманда на спартыўных спаборніцтвах.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ДАВІДЗЮ́К (Dawidziuk) Мікола

(н. 23.4.1944, в. Уснаршчына Беластоцкага ваяв., Польшча),

польскі жывапісец і графік. Па паходжанні беларус. Скончыў Вышэйшую школу пластычных мастацтваў у Лодзі (1969) і выкладае ў ёй (з 1993 праф.). Мастак імкнецца да пранікнення ва ўнутр. свет асобы, раскрываючы яго праз містычныя твары загадкавых персанажаў, у якіх відавочна сувязь з міфалагічнасцю, спалучэнне канонаў іканапісу з кірункам сучаснага заходнееўрап. мастацтва. Асн. працы: «Падвойны профіль» (1984), «Падбеластоцкі татэм» (1991), «Без назвы» (1992), «Блакітны квадрат» (1994) і інш.

Я.Ф.Шунейка.

т. 5, с. 563

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дубло́н

(фр. doublon, ад ісп. doblon, ад doble = падвойны)

даўнейшая іспанская залатая манета, роўная двум пістолям2 1, якая чаканілася ў 16—19 ст.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

ГЁПЕРТ-МА́ЕР (Goeppert-Mayer) Марыя

(28.6.1906, г. Катавіцы, Польшча — 20.2.1972),

амерыканскі фізік-тэарэтык. Чл. Амер. АН і мастацтваў (1956). Скончыла Гётынгенскі ун-т (1930). З 1931 у розных ун-тах ЗША, з 1946 у Ін-це ядз. даследаванняў імя Э.Фермі, з 1960 праф. Каліфарнійскага ун-та. Навук. працы па ядз. фізіцы, квантавай і статыстычнай механіцы, тэорыі крышталічнай рашоткі і фіз. хіміі. Прадказала двухфатоннае паглынанне святла (1931) і падвойны бэта-распад (1935). Незалежна ад Г.Енсена прапанавала абалонкавую мадэль атамнага ядра. Нобелеўская прэмія 1963.

т. 5, с. 211

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

дубле́т

(фр. doublet, ад double = падвойны)

1) другі экзэмпляр якой-н. рэчы ў калекцыі, музеі, бібліятэцы і г. д.;

2) адначасовы выстрал з абодвух ствалоў дубальтоўкі.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ду́плекс

(лац. duplex = падвойны)

1) двухбаковая сувязь па аднаму проваду адначасова ў абодвух напрамках;

2) здвоеная машына для часання лёну;

3) друкаванне двума фарбамі з аднакаляровага арыгінала.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Ду́бальт ’удвайне, удубальт’ (БРС, Нас., Байк. і Некр., Касп., Бяльк.). Запазычанне з польск. dubelt ’тс’. Польск. слова, паводле Брукнера (101), з ням. dupelпадвойны’, аднак ням. форма не тлумачыць наяўнасць ‑t у польск. слове, таму, мяркуем, лепш зыходзіць з ням. doppelt (гібрыдная форма, вядомая з XVI ст., паводле Пауля, Wörterb., 7. Aufl., 129, якая ўзнікла з doppel < франц. double шляхам кантамінацыі з gedoppelt). Паводле Кюнэ (Poln., 52), польск. dubelt узята з н.-ням. dubbelt або ўстарэлага ням. duppelt.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)