узго́р’е, ‑я, н.
Невялікае ўзвышша, узгорак. Палац стаяў па ўзгор’і. □ Па ўзгор’ю поля, па раўніне Паўзуць сталёвыя валы. Колас. // Вяршыні гор. Паклон вам, паклон вам, дняпроўскія хвалі, І Кіева вежы і ўзгор’і Карпатаў! Броўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
гэ́тулькі разг.
1. нареч. сто́лько;
вам не́льга г. чыта́ць — вам нельзя́ сто́лько чита́ть;
2. мест. указ. сто́лько;
г. людзе́й сышло́ся, як ніко́лі! — сто́лько люде́й сошло́сь, как никогда́!;
г. напіса́ць! — сто́лько написа́ть!
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
ра́доваться ра́давацца; це́шыцца;
◊
изво́льте ра́доваться (выражение досады, ирон.) вось вам калі́ ла́ска, ра́дуйцеся.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
наказа́ць, -кажу́, -ка́жаш, -ка́жа; -кажы́; зак., каму і без дап.
1. Паведаміць каму-н. аб чым-н. праз каго-н.
Н. праз знаёмых.
2. Даць наказ, даручэнне.
Доктар наказаў сачыць за раненым.
3. Нагаварыць, сказаць многа чаго-н. (разм.).
Прабачце, наказаў вам немаведама колькі навін.
|| незак. нака́зваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
вы, вас, вам, вас, ва́мі, аб вас, адз. ты; займ. асаб. 2 ас. мн.
Ужыв. пры звароце да некалькіх асоб, а таксама як форма ветлівага звароту да адной асобы.
◊
На вы (гаварыць, быць з кім-н. і пад.) — пра адносіны паміж людзьмі, калі гавораць адзін другому «вы», а не «ты».
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
баламу́ціць, -му́чу, -му́ціш, -му́ціць; незак., каго-што (разм.).
1. Выклікаць неспакой сярод каго-н., уносіць разлад, неразбярыху.
Б. народ.
2. Спакушаць, зачароўваць.
Ах, дзяўчаты, хопіць вам б. хлопца!
◊
Баламуціць светам (разм., неадабр.) — выклікаць непакой, нездавальненне.
|| зак. узбаламу́ціць, -му́чу, -му́ціш, -му́ціць; -му́чаны і забаламу́ціць, -му́чу, -му́ціш, -му́ціць; -му́чаны (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
únratsam
das wäre ~ — я б (вам) гэ́тага не ра́іў
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
Во́сцеж выкл. (2‑я асоба мн. л.) (Нас.) «Восцеж вам на закуску!» З вось + те і часц. ж, дзе це (< те) — канчатак 2‑й асобы мн. л. загаднага ладу, як у рус. нуте, полноте і г. д. (Фасмер, 4, 34).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пара́дчык, ‑а, м.
Разм. Тое, што і дарадчык. У .. [Тураўца] было нямала памочнікаў і парадчыкаў. Мележ. [Гаспадыня:] — Ах, Канстанцін Сцяпанавіч, Канстанцін Сцяпанавіч! Не ўказчык я вам і нарадчык, але чую я сваім розумам: навошта вам гэтая служба? Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тру́нак, ‑нку, м.
Абл. Алкагольны напітак. Прыемна ў дом зайсці з дарогі, Дзе рады вам гаспадары, Дзе вас частуюць, што ёсць змогі, Дзе трунак знойдзецца стары. Такі, што чарачка-другая Вам разагрэе ў сэрцы кроў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)