шагі́сціка, ‑і, ДМ ‑ціцы, ж.

Неадабр. Ваеннае абучэнне, пры якім асноўная ўвага надаецца маршыроўцы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Kríegszustand

m -(e)s, -zustände вае́ннае стано́вішча; стан вайны́

den ~ verhängen [erklären] (über A) — уве́сці [аб’яві́ць] (дзе-н.) вае́ннае стано́вішча

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

фрэга́т¹, -а, М -га́це, мн. -ы, -аў, м.

1. Ваеннае паруснае трохмачтавае судна.

2. У флоце некаторых краін: ваенны карабель для вартаўнічай службы супрацьлодачнай і супрацьракетнай абароны.

|| прым. фрэга́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стацыяне́р, ‑а, м.

Уст. Ваеннае судна, якое нясе службу вартаўніка і паліцэйскага ў портах калоній і паўкалоній.

[Фр. stationnaire.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вае́нны, -ая, -ае.

1. гл. вайна.

2. Які мае адносіны да абслугоўвання арміі і патрэб вайны.

Ваенная прамысловасць.

Ваеннае становішча.

На в. лад.

3. у знач. наз. вае́нны, -ага, мн. -ыя, -ых, м. Тое, што і ваеннаслужачы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

маста́цтва, -а, н.

1. Творчая перадача рэчаіснасці ў мастацкіх вобразах.

Творы мастацтва.

2. Галіна творчай мастацкай дзейнасці.

Выяўленчае м.

Сцэнічнае м.

3. Уменне, майстэрства, тонкае веданне справы.

Пеўчае м.

Ваеннае м.

◊

Па ўсіх правілах мастацтва — вельмі ўмела, памайстэрску.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

патру́ль, -я́, мн. -і́, -ёў, м.

Невялікая група ад воінскага падраздзялення, міліцыі, ад грамадскай аховы (ці ваеннае судна, самалёт) для нагляду за парадкам, за бяспекай у пэўным раёне.

Баявы п.

П. міліцыі.

Зялёны п. (па ахове лесу).

|| прым. патру́льны, -ая, -ае.

Патрульная служба.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

каза́рма, -ы, мн. -ы, -за́рм і -аў, ж.

1. Спецыяльнае памяшканне для размяшчэння вайсковых часцей.

2. перан. Пра вялікі непрыгожы змрочны будынак.

|| прым. каза́рменны, -ая, -ае.

Казарменная дысцыпліна.

○

Казарменнае становішча — пастаяннае знаходжанне ў вайсковай часці або на прадпрыемстве людзей, пераведзеных на ваеннае становішча.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

Мабіліза́цыя ’прызыў ваеннаабавязаных запасу на ваенную службу’, ’перавод усіх галін народнай гаспадаркі, уключаючы ўзброеныя сілы, з мірнага становішча на ваеннае’ (ТСБМ). Запазычана праз польск. ці рус. мову з фр. mobilisation < лац. mobilis ’рухомы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дэпе́ша, ‑ы, ж.

1. Спешнае данясенне (дыпламатычнае, ваеннае і пад.). Паслаць кур’ера з дэпешай. □ А ў Токіо пойдзе дэпеша з тэкстам зашыфраваным. Дудар.

2. Уст. Тэлеграма.

[Фр. dépêche.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)