пла́та², -ы, ДМ пла́це, мн. -ы, плат, ж. (спец.).

Дыэлектрычная пласціна для ўстаноўкі электра- і радыёэлементаў, а таксама такая пласціна з нанесенымі на ёй тонкімі электраправоднымі палоскамі.

Друкарская п.

П.-аснова.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

агульнадэмакраты́чны, ‑ая, ‑ае.

Уласцівы дэмакратычнаму руху ў цэлым, без класавага раздзялення. Агульнадэмакратычная аснова. Агульнадэмакратычны рух за мір.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

двухскладо́вы, ‑ая, ‑ае.

Які складаецца з двух складоў (пра слова, вершаваны памер і г. д.). Двухскладовая аснова слова.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

квінтэсе́нцыя, ‑і, ж.

Кніжн. Аснова, самая сутнасць чаго‑н. Гэта гісторыя і з’яўляецца ядром апавядання, яго квінтэсенцыяй. «Полымя».

[Ад лац. quinta essentia — пятая сутнасць (у антычнай і сярэдневяковай філасофіі — асноўная сутнасць рэчаў).]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Básis

f -, Básen ба́за, асно́ва, падму́рак (перан.)

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

пратэі́ны, ‑аў; адз. пратэін, ‑у, м.

Спец. Простыя бялкі, аснова, на якой пабудаваны асобныя клеткі жывёльнага арганізма і раслін.

[Ад грэч. prōtos — першы, галоўны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

падму́рак, -рка, мн. -ркі, -ркаў, м.

1. Каменная ці цагляная кладка пад чым-н., фундамент.

П. хаты.

Закласці п.

2. перан. База, апора, аснова (кніжн.).

Эканоміка — п. жыцця грамадства.

|| прым. падму́ркавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прамо́ва², -ы, ж.

Незасведчаная пісьмовымі помнікамі, рэканструяваная параўнальна-гістарычным метадам старажытная мова-аснова, з якой пазней узніклі мовы, што адносяцца да дадзенай сям’і (напр., праславянская мова ў адносінах да беларускай, рускай, украінскай, польскай, балгарскай і інш.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

сэнс, -у, м.

1. Унутраная сутнасць, лагічнае значэнне чаго-н., якое спасцігаецца розумам.

С. слова (яго значэнне). С. рамана.

2. Мэта, разумная аснова чаго-н.

С. жыцця.

С. работы.

|| прым. сэ́нсавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

канва́, -ы́, ж.

1. Рэдкая сятчатая баваўняная або льняная тканіна, якая служыць асновай для вышыўкі крыжам па клетках.

Вышываць па канве.

2. перан. Аснова чаго-н.

Сюжэтная к. рамана.

Храналагічная к.

|| прым. канво́вы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)