біёніка

[ад бія(логія) + (электро)ніка]

навука, якая вывучае будову жывых арганізмаў, каб ствараць машыны, якія па сваіх дадзеных набліжаюцца да характарыстык гэтых арганізмаў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

геагігіе́на

(ад геа- + гігіена)

навука, якая вывучае змены ў жывой і нежывой прыродзе як вынік дзейнасці чалавека на Зямлі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

геахі́мія

(ад геа- + хімія)

навука аб хімічным саставе Зямлі і законах размеркавання і спалучэння хімічных элементаў у зямной кары.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

перадавы́

1. Vor-; vórgeschoben;

перадавы атра́д Vórtrupp m -s, -s;

2. перан führend, Spítzen-, Best-;

перадаво́е прадпрые́мства führender Betríeb, Spítzenbetrieb m -(e)s, -e;

3. (прагрэсі́ўны) fórtschrittlich, progressív, fórtgeschritten;

перадава́я наву́ка fórtgeschrittene Wíssenschaft;

перадава́я тэ́хніка modérne Téchnik;

перадавы́ арты́кул Léitartikel m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ВАЯВО́ДКА,

Ваявудка (Wojewódka) Бярнард (?, Кракаў — 26?.7.1554), польскі матэматык, друкар і перакладчык. Аўтар кн. «Алгарытм — навука лічбы» (Кракаў, 1553). У 1553 пераехаў з Кракава ў Брэст, дзе ўзначаліў адну з Брэсцкіх друкарняў. Першыя кнігі, выдадзеныя Ваяводкам (Вялікі і Малы Катэхізісы, перакладныя тэалагічныя творы Крыштофа Імлера і Урбана Рэгіуса), адпавядалі патрэбам рэфармацыйнага руху. Верагодна, удзельнічаў у падрыхтоўцы да выдання Брэсцкай бібліі (1563).

т. 4, с. 51

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АЎТАТРО́ФНАСЦЬ ЧАЛАВЕ́ЦТВА,

атрыманне чалавецтвам ежы і энергіі штучным шляхам, без удзелу прадуцэнтаў. Напрыклад, атрыманне раслінападобнай ежы метадамі штучнага фотасінтэзу. Прапанаванае У.І.Вярнадскім паняцце аўтатрофнасці чалавецтва (1937) сучасная навука рэкамендуе пашыраць на безадходныя і малаадходныя тэхналогіі, надаўшы яму стратэгічнае прыродаахоўнае адценне: аўтатрофнасць чалавецтва павышае незалежнасць чалавецтва ад прыродных крыніц забеспячэння яго ежай і энергіяй, спрыяе захаванню прыродных рэсурсаў і гарманізацыі суадносін чалавецтва з прыродай.

т. 2, с. 121

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АМПЕЛАГРА́ФІЯ

(ад грэч. ampelos вінаград + ...графія),

навука, якая вывучае віды і сарты вінаграду. Складаецца з ампелаграфіі агульнай, што вывучае сістэматыку, паходжанне, пашырэнне і зменлівасць відаў і сартоў, методыку даследаванняў, і ампелаграфію спецыяльную, якая ўключае бат. апісанне сартоў, іх біял. і с.-г. характарыстыкі, уласцівасці і раянаванне. Ампелаграфічная калекцыя створана ў Крыме (да 1000 сартоў). Ампелаграфічная праца вядзецца амаль ва ўсіх вінаградна-вінаробных краінах.

т. 1, с. 321

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

гісто́рыя

(лац. historia, ад гр. historia)

1) працэс развіцця прыроды і грамадства;

2) навука аб развіцці чалавечага грамадства (напр. г. Беларусі);

3) навука, якая вывучае паслядоўнае развіццё якой-н. галіны ведаў (напр. г. літаратуры, г. тэатра);

4) апавяданне (напр. забаўная г.);

5) здарэнне, выпадак (напр. непрыемная г.).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гельмінтало́гія

(ад гельмінты + -логія)

навука аб чарвях-паразітах (гельмінтах) і хваробах (гельмінтозах), якія яны выклікаюць у чалавека, жывёл і раслін.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

неафілало́гія

(ад неа- + філалогія)

навука, якая вывучае не старыя, класічныя, а новыя мовы і літаратуры народаў сярэдневяковай і сучаснай Еўропы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)