про́лежні, ‑яў; адз. пролежань, ‑жня, м.

Амярцвенне скурных тканак цела ў выніку доўгага і нерухомага ляжання. У Рамана і на плячах і на сцегняках пролежні.. Варочаюць з боку на бок, мажуць спіртам. Пташнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

апада́ць, ‑ае; незак.

1. Незак. да апасці.

2. Спускацца ўніз, даваць нахіл у які‑н. бок. Я бачу, як адным сваім краем сяло ўдаецца ў жыты. Другі канец яго ападае ў нізіну. Скрыган.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

куля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе; незак., што.

Валіць набок; пераварочваць, перакульваць. Лодку падкідвала, куляла з боку на бок, ставіла старчма, залівала вадой, але яна зноў і зноў усплывала на паверхню. Дуброўскі.

•••

Куляць чарку — выпіваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

вы́гін, ‑у, м.

Тое, што і выгіб. Вакол ляжала ўтульная лугавінка з рэдкімі маладымі бярозкамі, уся ў дзятлавіне, адным краем упіралася яна ў выгін рэчкі, што паварочвала тут у бок ад вёскі. Хадкевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

храпу́н, ‑а, м.

Разм. Чалавек, схільны да храпу ​1 (у 1 знач.), які храпе ў сне. Чалавек.. захроп яшчэ мацней. Тады Жэня абедзвюма рукамі ўзяла за .. плячо і павярнула храпуна на бок. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

варо́чацца 1, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца.

Незак. да вярнуцца ​1.

варо́чацца 2, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Паварочвацца, пераварочвацца з боку на бок. Доўга не мог [Мікіта] заснуць, усёварочаўся з боку на бок, скідаючы з сябе коўдру. Галавач. // Разм. Рухацца, варушыцца. Тыя, хто ведаў, што ў зале вось-вось павінна паявіцца дэлегацыя сялян, неспакойна варочаліся, аглядаліся і гэтым парушалі цішыню. Барашка.

2. Круціцца, вярцецца. Магчыма, там грыміць пярун? Ці дзе варочаюцца жорны? Дубоўка. Хвалі злосна штурхалі нязграбную лодку, яна цяжка варочалася на адным месцы, увесь час памыкаючыся стаць бокам пад вецер. Зарэцкі.

3. Хіліцца, нахіляцца на бок. Марцін ішоў з аднаго боку, Гілёрык — з другога і дзяржалі вулей, каб ён не варочаўся. Колас.

4. Зал. да варочаць ​2 (у 1–3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Вы́варат1 ’адваротны бок тканіны’ (Нас., Яруш., Байк. і Некр., БРС), укр. ви́ворот, рус. вы́ворот. Да вывара́чваць, вы́вернуць ’перавярнуць, павярнуць іншым бокам’.

Вы́варат2 ’вывернутае дрэва’ (БРС, Янк. I, Інстр. III), вываратак ’тс’ (Мат. Гом.). Гл. вывараць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

słabizna

ж.

1. разм. слабае месца, слабы бок;

2. слабы твор;

3. уст. пахвіна

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

taczać się

незак.

1. перавальвацца з боку на бок; пагойдвацца;

2. качацца ў чым

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

przejednywać

незак.

1. kogo залагоджваць; прасіць прабачэння; паддобрывацца; мірыць;

2. схіляць на свой бок

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)