дзесяці́на, ‑ы, ж.
1. Мера зямельнай плошчы, роўная 2400 кв. сажням або 1,09 га, якою карысталіся да ўвядзення метрычнай сістэмы.
2. Уст. Падатак на карысць царквы ў размеры адной дзесятай часткі даходу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
збалансава́ць, ‑сую, ‑суеш, ‑суе; зак.
1. Аднавіць страчаную раўнавагу рухамі цела. Збалансаваць на канаце.
2. што. Прывесці ў правільныя суадносіны ўзаемазвязаныя між сабой часткі чаго‑н. Збалансаваць бюджэт. Збалансаваць рацыён кармлення жывёлы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падагну́цца, ‑гнецца; зак.
1. Загнуцца пад што‑н., унутр чаго‑н. Край абруса падагнуўся.
2. Сагнуцца ў суставах (пра часткі цела). [Юстынь] прыхінуўся плячыма да сцірты, бы адчуваў — падагнуцца ногі, не ўстоіць. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
яфеты́ды, ‑аў; адз. яфетыд, ‑а, М ‑дзе, м.
Група народаў часткі Каўказа, Пярэдняй Азіі, Міжземнамор’я, Пірынеяў, да якіх адносяцца некаторыя старажытныя плямёны, а таксама сучасныя народы: абхазцы, баскі, грузіны, чаркесы і пад.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Крышы́ць ’наразаць дробнымі кавалкамі, ламаць, малоць, разбіваць на часткі’ (ТСБМ, Сцяшк., Сержп. Грам., Гарэц., Нас., Мал., КЭС, лаг., Сл. паўн.-зах.). Да крыха (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ГЕАКРАТЫ́ЧНЫЯ ПЕРЫ́ЯДЫ,
перыяды гісторыі Зямлі, калі значна расшыралася плошча сушы. Адбываліся ў 2-й пал. тэктанічных цыклаў, калі агульнае падняцце зямной кары ператварала ў сушу затопленыя морам часткі кантынентаў. Геакратычныя перыяды былі ў канцы сілурыйскага і на працягу значнай часткі дэвонскага перыядаў, у канцы каменнавугальнага, у пермскім і часткова ў трыясавым, у неагенавым і антрапагенавым перыядах, уключаючы сучасную эпоху, якая адносіцца да адной з найб. геакратычных. Гл. таксама Таласакратычныя перыяды.
т. 5, с. 117
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ГЕЛЬВЕ́ЦЫЯ
(лац. Helvetia),
старажытная назва паўн.-зах. часткі сучаснай Швейцарыі. Як сінонім Швейцарыі ўжывалася ў 16 ст., потым у 18 ст. (стварэнне Гельветычнай рэспублікі 1798—1803).
т. 5, с. 143
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
ампута́цыя
(лац. amputatio = адсячэнне)
адняцце хірургічным шляхам канечнасці або іншай часткі цела (параўн. экзартыкуляцыя).
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
біфштэ́кс
(англ. beef-steaks = кавалачкі ялавічыны)
кавалак абсмажанай ялавічыны з сярэдняй часткі хрыбта тушы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
некро́з
(гр. nekrosis = амярцвенне)
адміранне групы клетак, органа або часткі яго ў жывым арганізме.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)